"BẬC THỀM NÀY CÒN IN DẤU CHÂN” 

Trong hành trình cuộc đời, không biết đã bao nhiêu bậc thềm gót chân mình đã bước qua. Thật tình chẳng ai nhớ và chẳng ai nghĩ về điều này làm gì cả. Rõ ràng thật là vô nghĩa khi ngồi đếm chân mình lưu dấu vì chẳng để làm gì. Nhưng chỉ mới đêm qua thôi, quá khuya mới nhớ ra quên chưa đóng cửa. Khi cúi xuống thả thanh ray, mắt vô tình chạm phải bậc thềm mới chợt nghĩ đến những bậc thềm đã ghi những thước phim đời mình.

Đường phố về khuya im lìm dưới ánh đèn vàng hiu hắt, thoảng hoặc mới thấy đôi ba ánh đèn xe máy lướt qua vội vã, dường như họ đang muốn thật nhanh để trở về ngôi nhà ấm áp sau một ngày dài. Chớm đông, tiết trời se lạnh. Cái lạnh dễ chịu khiến con người so vai khi một vài làn gió thổi bạt qua. Cữ này của năm đó, cũng tiết se lạnh này mình và người từng thương đã ngồi đó suốt một đêm dài nơi bậc thềm này để nói với nhau lần cuối quyết định quan trọng của cuộc đời. Chẳng quán sá với nhạc dìu dặt lâm ly. Chẳng phải là căn phòng ấm áp từng ghi dấu bao tháng ngày hạnh phúc. Không là phòng khách với những khoảng trống đến vô cùng. Mình ngồi bệt thu lu bó gối trên nền sàn lạnh. Khoảng cách không gần cũng chẳng xa, đủ để có thể nói với nhau những lời nhẹ nhàng nhất cuối cùng. Những sợi khói từ điếu thuốc lập lòe trong đêm lạnh liệu có làm lòng người khởi lên chút gì ấm áp. Hay có xua đi được những rối bời tiếc nuối đắng cay? Bậc thềm vô tình làm nhân chứng cho một cuộc chia ly.

Cũng nơi bậc thềm đó của năm tháng thanh xuân, có chàng trai đã ngồi mỗi ngày chờ đợi bóng dáng của người con gái mình thương đi học về ngang qua lối đó. Chỉ để đôi mắt giao nhau khi cô gái ngước mắt tìm kiếm dáng ngồi quen, vậy thôi mà ấm áp suốt cả tuổi mới lớn với những rung động đầu đời. Để rồi nắm tay cùng nhau đi một đoạn đường dài thật dài. Kỷ niệm nào cũng rưng rưng cảm xúc ngọt ngào xen lẫn xót xa. Chớp mắt đã hai mươi lăm năm. Thời gian đem đến cho chúng ta nhiều thứ, và cũng lấy đi quá nhiều thứ. Cũng may thời gian lại chữa lành cho những vết thương sâu hoắm tưởng chừng chẳng thể nào vượt qua. Thời gian biến nụ cười vô tư trong trẻo một thời thiếu nữ thành cái mỉm cười đã qua nhiều giông bão đủ để điềm nhiên trước mọi biến cố dữ lành.

Ngày thơ, cũng nơi bậc thềm, đứa trẻ lên năm nằm sõng soài chờ ngoại đi chợ về để tìm đồng quà tấm bánh được đặt trong cái thúng nhỏ ngoại đội trên đầu. Kỷ niệm đó không nhiều, chỉ có khi mỗi lần được về quê thăm ông bà. Mà xưa, thoảng hoặc vài năm mới được về một lần bởi đường sá xe cộ không thuận lợi như bây giờ. Lúc còn bé, khi ý thức được sự chờ đợi ngóng trông cũng là lúc mẹ đã đi học xa nhà. Không được cảm nhận nỗi chờ mẹ đi đâu đó trở về trong ngày, nên bậc thềm nhà lại không ẩn chứa nỗi chờ trông. Bậc thềm ngày ấy chỉ để những đêm quỳnh nở, mấy đứa trẻ trong xóm tụ tập lại đem đèn ra xem quỳnh. Mỗi lần thấy những chiếc cánh mỏng manh trắng muốt rung rinh lay động khe khẽ chuyển mình cả đám lại ồ lên thích thú. Khi quỳnh đạt đến độ bung xòe, mấy đứa con nít lại đưa mũi đến hít hà mùi thơm thanh khiết dịu dàng. Giấc ngủ thường kéo đến ngay sau đó với những giấc mơ hoa hẳn là rất nhẹ nhàng. Nhưng đến sáng mai, khi tỉnh dậy, nhìn những bông hoa héo rũ như chưa từng có sự bung tỏa hết mình đêm qua, mình đã cảm thấy xót xa cho một loài hoa chỉ ngào ngạt, rực rỡ trong một đêm ngắn ngủi. Thuở ấy mà đã biết thương hoa.

Quãng đời sinh viên chẳng được ở kí túc bởi khoảng cách giữa trường và kí túc xá khá xa, sức khỏe mình không tốt lắm nên đã chọn ở trọ gần trường. Nhưng bù lại, một tháng học quân sự tập trung đã cho mình được trải nghiệm những cảm giác được sống giữa tình thân bè bạn. Lại nhớ những bậc thềm mỗi đêm bập bùng tiếng guitar và tiếng hát của những cô cậu tân sinh viên vừa mới xa nhà. Từng gương mặt thân quen chợt nhòa chợt hiện, hai mươi năm, đủ để xóa nhòa đi nhiều thứ, nhưng có những phút giây kỷ niệm có lẽ cả cuộc đời không dễ phai mờ. Hình như cũng những đêm bập bùng đầy thân thương ấy, có những rung động vừa kịp nảy nở để sưởi ấm những trái tim non vừa biết ngân những nhịp điệu khác thường.

Hôm trước, vừa nói chuyện với một người bạn. Bạn ấy xăm trổ đầy tay. Thoạt đầu, mình khá cẩn trọng khi giao tiếp. Bởi cứ có những định kiến trong đầu. Bạn kể những lo lắng bất an của bạn về việc con gái đi sinh nhật 9g đêm chưa thấy về, bạn đã đi ra đi vào trông ngóng. Bạn nhớ lại chính mình những đêm theo bạn theo bè đi chơi thâu đêm, trở về khi gần sáng thấy mẹ vẫn còn ngồi nơi bậc thềm đợi con. Chính hình ảnh mẹ ngồi đợi cửa đã thức tỉnh bạn, kịp níu bạn trở lại với cuộc sống bình thường trước khi trượt dài vào những đam mê nhất thời của tuổi trẻ bồng bột.

Mỗi đứa trẻ lớn lên đều lưu dấu trong mình những bậc thềm tuổi thơ. Nơi quây quần cùng bạn bè, cùng gia đình trong những đêm sum vầy ấm áp. Bậc thềm chứng kiến sự trở về và cả những rời gót chia xa không bao giờ trở lại. Nơi ngăn cách giữa thế giới xô bồ và bình yên ấm áp sau cánh cửa. Nơi những đôi dép được sắp xếp nằm cạnh nhau lặng lẽ bình dị gợi sự đủ đầy, hiện diện của chủ nhân trong ngôi nhà. Bậc thềm đôi khi còn thể hiện khí phách của người quân tử. Nghe thì có vẻ vô lý, thì đây “Những phường bất nghĩa xin đừng đến/ để mặc thềm ta xanh sắc rêu” (Nguyễn Bính). Bỏ qua những giai thoại, chỉ tìm hồn cốt bên trong để hiểu nghĩa khí của một nhà thơ với tấm lòng trọng nghĩa, trọng tình.

Bậc thềm như là ngõ đợi. Một ngõ để về với sâu thẳm chính mình. Ai đợi ai đều cũng chất chứa những tình. Cái tình đó làm lưu luyến bước chân người đi xa. Mình cũng từng đợi và còn đợi những đến đi trong cuộc đời. Buồn vui gì cũng là những cảm xúc đẹp, neo lại lòng người. Nên đêm qua khi đóng cửa, mình đã nhớ “bậc thềm này còn in dấu chân” để nhắc nhở về những điều đã từng rất đẹp đẽ trong đời…

Ngô Thanh Vân - Hiếu Giang sưu tầm