Tuyên Quang: Thu nhập cao từ mô hình trồng ổi

Nguồn tin: Khuyến Nông VN

Thực hiện đề án chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi của huyện Yên Sơn, thời gian qua nhiều nông dân trên địa bàn huyện đã chuyển đổi diện tích đất kém hiệu quả sang trồng các loại cây ăn trái, hoa màu, cho thu nhập cao, điển hình là mô hình trồng ổi lê Đài Loan ở xã Tứ Quận.

Tứ Quận là xã nằm trong quy hoạch vùng trọng điểm trồng cây ăn quả của huyện Yên Sơn. Với diện tích đã trồng cây ăn quả hiện có trên 443 ha, trong đó diện tích trồng cây cam là 143,4 ha, cây bưởi 222,6 ha và 77 ha là trồng các loại cây ăn quả khác. Do mấy năm trước quả cam, bưởi bán được giá trên thị trường nên phong trào trồng cây ăn quả trên địa bàn xã phát triển nhanh, tập trung chủ yếu trồng cây ăn quả có múi như: cam Vinh, bưởi đường Soi Hà, bưởi Diễn. Trong lúc phong trào trồng cây ăn quả có múi của các hộ dân trong vùng phát triển mạnh thì một số gia đình như hộ ông Lê Thanh Phú, Nguyễn Văn Xuân, ông Lê Thanh Xiêm... lại chuyển diện tích đất sang trồng ổi lê Đài Loan đem lại hiệu quả kinh tế rất cao.

Đến thăm gia đình anh Lê Thanh Phú cư trú tại thôn Bình Ca 2, xã Tứ Quận với mô hình phát triển kinh tế trồng cây ăn quả cho thu nhập khá cao. Từ UBND xã theo trục đường Quốc lộ 2 (Tuyên Quang - Hà Giang) khoảng 2,5 km, đến ngã ba đường liên huyện đi xã Phúc Ninh, rẽ phải vào 150 m. Khi dừng xe, hình ảnh ấn tượng đầu tiên là nhìn vườn ổi được trồng thẳng hàng, cây phát triển xanh tốt; điểm xen lẫn trên cành là những túi bọc quả màu trắng treo lẫn trong tán cây. Vào thăm nhà, may mắn chúng tôi gặp cả anh và chị đang chuẩn bị ra vườn bọc quả ổi.

Mời chúng tôi vào nhà, vừa pha nước anh Phú vui vẻ kể về quá trình phát triển kinh tế gia đình của mình. Năm 2002 anh cưới vợ và ở chung với mẹ. Cả hai vợ chồng đều làm nông nghiệp với chưa đầy 3 sào ruộng vừa nhỏ lại ở mỗi xứ đồng một thửa cùng ít đất vườn quanh nhà chỉ đủ chăn nuôi vài con lợn, con gà. Làm lụng vất vả cả năm, mùa nào rau đó nhưng đến cuối năm trừ tất cả các khoản chi phí thì lời lãi cũng chẳng được bao nhiêu. Đầu năm 2014, có anh bạn quê ở Hoài Đức lên chơi, nhìn vợ chồng lao động vất vả với cây rau màu ngắn ngày, trước khi về anh bạn có lời khuyên nên trồng ổi (giống ổi lê Đài Loan) sẽ cho thu nhập rất tốt. Nghe theo lời khuyên của bạn, anh bàn với vợ rồi quyết định trồng thử. Đầu tiên anh đặt mua 20 cây ổi (chiết cành) mang về trồng ở bãi đất ven suối gần nhà. Sau hơn 3 tháng chăm sóc, cây ổi phát triển rất tốt và bắt đầu ra hoa kết trái. Cuối năm 2014 anh chị thu hoạch lứa quả đầu tiên, do là giống ổi mới và được chăm sóc tốt nên quả to, có mã đẹp, chất lượng ăn giòn, ngọt lại cho quả trái vụ nên bán được giá từ 30 đến 40 nghìn đồng/kg, đã mang lại thu nhập gấp nhiều lần trồng rau.

Nhận thấy thấy ổi là cây trồng cho hiệu quả kinh tế cao, anh bàn với chị chuyển hướng trồng thâm canh ổi. Để mở rộng diện tích trồng ổi, cần phải có diện tích đất canh tác đủ rộng, thuận lợi cho việc tưới và tiêu nước sau này. Rất may bên cạnh vườn nhà anh có mấy mảnh ruộng ven suối của 1 số hộ trong thôn sử dụng trồng cây ngắn ngày nhưng cho hiệu quả kinh tế không cao do thường xuyên bị ngập úng vào mùa mưa. Anh đã dành thời gian đi đến từng nhà có đất ruộng liền kề để vận động chuyển đổi nhằm thuận lợi cho việc canh tác lâu dài. Qua nhiều lần kiên trì thuyết phục, cuối cùng các hộ đã đồng ý đổi nhượng cho anh, cộng với diện tích đất của gia đình gộp lại anh đã có một thửa đất rộng 2.500 m2 .

Năm 2015, gia đình đã làm đơn gửi chính quyền địa phương đề nghị cho phép cải tạo, nâng cao mặt bằng đất ruộng để chống ngập úng vào mùa mưa; đồng thời xin chuyển mục đích sử dụng đất từ trồng cây hàng năm sang đất trồng cây lâu năm để phát triển kinh tế vườn. Có mặt bằng đủ rộng và không còn bị ngập khi mùa mưa đến, anh tiến hành lên luống, đào hố với mật độ 3 m x 3 m để trồng mới 250 gốc ổi. Sau khi trồng, cây ổi bén rễ và bước vào giai đoạn phát triển, cả gia đình tập trung chăm sóc, tỉa cành tạo bộ khung tán hợp lý chuẩn bị cho chu kỳ ra hoa đậu quả. Miệt mài chăm sóc, cuối năm 2015 vườn ổi cho thu hoạch lứa quả đầu tiên, cân đối tiền bán ổi vừa đủ cho đầu tư chi phí cải tạo đất và trồng mới. Bước sang năm 2016 với 270 gốc ổi cho quả quanh năm, anh chị thu lợi trên 100 triệu đồng; năm 2017 cho thu nhập khoảng 200 triệu; đặc biệt năm 2018 thu từ bán ổi quả 310 triệu và 30 triệu tiền bán cành ổi giống cho tổng thu nhập 340 triệu, trừ chi phí đầu tư phân bón, túi bọc quả, lợi nhuận thu về 300 triệu.

Anh Phú tiến hành bọc quả ổi bằng túi chuyên dụng

Chia sẻ kinh nghiệm trồng ổi anh Phú cho biết, để cây ổi ra hoa đậu quả quanh năm, chất lượng quả thơm, giòn và ngọt phải thường xuyên tỉa cành, bấm ngọn tạo chồi mới cho ổi ra hoa; sau khi cánh hoa rụng, quả ổi to gần bằng đầu ngón tay cái phải dùng túi chuyên dụng bọc bảo vệ quả để tránh côn trùng (bọ xít muỗi, rệp sáp) gây hại; định kỳ bón phân hữu cơ (phân gà ủ hoai mục sau 6 tháng), bón đủ lân, giảm lượng phân đạm vô cơ và bón tăng lượng ka-li sun phát; khi cần dùng thuốc hóa học phun trừ sâu bệnh gây hại phải tuân thủ nguyên tắc sử dụng thuốc “4 đúng”. Để đảm bảo vệ sinh an toàn sản phẩm, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, được thị trường tiêu dùng ưa chuộng, thì chất lượng quả ổi phải sạch, an toàn không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật; quả to, có dáng mã đẹp, chất lượng ăn giòn, ngọt.

Đánh giá về mô hình trồng ổi của gia đình anh Phú, ông Hán Quang Thái - Phó Chủ tịch UBND xã Tứ Quận cho biết: “Gia đình anh Phú là hộ trồng ổi đầu tiên trên địa bàn xã và thu được thành công. Thời gian tới, chúng tôi sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật về trồng ổi cho bà con học tập, áp dụng vào sản xuất”.

Nguyễn Mạnh Tường - Trung tâm Khuyến nông Tuyên Quang

Giữ thương hiệu cho vú sữa

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phóng

Câu chuyện vú sữa Vĩnh Kim xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ là một tín hiệu vui cho bước chuyển của nhà vườn miền Tây khi “đặt chân” vào được một trong những thị trường khó tính. Tuy nhiên, để giữ và mở rộng thị trường vú sữa là câu chuyện dài, đòi hỏi sự chuyên cần của nhà vườn và tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp.

Tháng 12-2017, Công ty TNHH Sản xuất chế biến nông sản Cát Tường (Mỹ Tho) đã xuất khẩu lô vú sữa đầu tiên sang thị trường Hoa Kỳ với sự có mặt của đại diện Bộ NN-PTNT, lãnh đạo UBND tỉnh Tiền Giang. Đúng như mong muốn của ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT: “Tiếp theo Cát Tường, sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp được xuất khẩu trái cây nói chung và vú sữa nói riêng sang thị trường các nước và đặc biệt là Hoa Kỳ”, một năm sau đó, cuối tháng 12-2018, HTX Trinh Phú, huyện Kế Sách, Sóc Trăng, được Công ty Vina T&T Group thu mua vú sữa để xuất sang Hoa Kỳ.

Tại Tiền Giang, cùng với Cát Tường, Công ty TNHH Đại Lâm Mộc đã xuất khẩu hơn 100 tấn vú sữa đi Hoa Kỳ. Các doanh nghiệp đã liên kết chặt, hướng dẫn kỹ thuật trồng cho nông dân, xây dựng vùng nguyên liệu, định vị tọa độ để đăng ký mã số vùng trồng…

Nhiều nông dân ở Mỹ Tho (Tiền Giang) thu nhập bạc tỷ nhờ trồng vú sữa cung cấp cho doanh nghiệp xuất khẩu. Nông dân Lê Ngọc Bình, xã Phước Thạnh, TP Mỹ Tho, bán 20 tấn vú sữa Lò Rèn đi Hoa Kỳ với giá trung bình 50.000 - 70.000 đồng/kg, thu về hơn 1,2 tỷ đồng (trừ chi phí, lãi gần 1 tỷ đồng).

Theo GS-TS Võ Tòng Xuân, Hiệu trưởng Trường Đại học Nam Cần Thơ: “Cây vú sữa xuất hiện khá sớm ở vùng Nam Mỹ, đến nay được trồng ở nhiều nước trên thế giới. Có thể nói, vú sữa Lò Rèn được trồng ở ĐBSCL có chất lượng đầu bảng, vì thổ nhưỡng ĐBSCL lý tưởng để trái vú sữa có chất lượng ngon”. ĐBSCL hiện có khoảng 5.000ha vú sữa. Trong đó, 2 tỉnh có diện tích trồng lớn là Tiền Giang, Sóc Trăng. Song, đã xuất hiện trên thị trường loại vú sữa từ các địa phương khác dán mác vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim để trà trộn tiêu thụ. Tỉnh Tiền Giang đã phối hợp với các bộ ngành và các cơ quan liên quan để tiến hành nhiều giải pháp chấn chỉnh, xử lý những doanh nghiệp sai phạm làm ảnh hưởng uy tín, thương hiệu vú sữa xuất khẩu Việt Nam.

Theo GS-TS Võ Tòng Xuân, từ năm 1993, ông đã gợi ý với lãnh đạo tỉnh Tiền Giang nên đăng ký thương hiệu và xây dựng vùng trồng vú sữa Lò Rèn cùng một số trái cây khác. “Chúng ta không thể làm theo cách hiện nay (tận dụng thương lái, vựa trái cây dọc theo khu vực Cái Bè thu gom trái) khó truy xuất nguồn gốc. Đã không ít trường hợp các lô hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam bị đối tác hoàn trả vì cách làm ăn dối trá, pha trộn hàng không đúng chất lượng. Nông dân trồng vú sữa Lò Rèn cần liên kết hình thành các hợp tác xã gắn với doanh nghiệp để có đầu ra”, GS-TS Võ Tòng Xuân nhận định.

Vú sữa Vĩnh Kim là thương hiệu nông sản nổi tiếng, được khách hàng xem như đặc sản của châu thổ miền Tây. Nông dân, doanh nghiệp và chính quyền tỉnh Tiền Giang cần chung tay bảo vệ thương hiệu. “Bước đi cần thiết nhất ngay lúc này để gắn nông dân và doanh nghiệp theo chuỗi giá trị là chuẩn bị sẵn điều kiện cho nông dân trong các vùng quy hoạch mới có thể xây dựng HTX sản xuất”, GS-TS Võ Tòng Xuân nói.

CAO PHONG

‘Thủ phủ hồ tiêu’ trong cơn bĩ cực - Kỳ 1: Vỡ quy hoạch,giá rớt thê thảm

Nguồn tin: Báo Gia Lai

Năm 1986, một số hộ dân của huyện Chư Sê (tỉnh Gia Lai) đã khăn gói vào huyện Lộc Ninh (tỉnh Bình Phước) học hỏi cách trồng hồ tiêu và đưa loại cây này về trồng. Kể từ đó, diện tích hồ tiêu tại huyện này (nay là 2 huyện Chư Sê và Chư Pưh) không ngừng được mở rộng, giúp hàng ngàn hộ dân nơi đây đổi đời. Thế nhưng, vài năm trở lại đây, cây hồ tiêu đổ bệnh chết hàng loạt, giá xuống thấp kỷ lục khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh nợ nần, túng quẫn, phải bỏ đi nơi khác kiếm sống.

Vượt quy hoạch gần 3 lần

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và PTNT, thời điểm cuối năm 2010, toàn tỉnh có hơn 5.800 ha hồ tiêu thì đến cuối năm 2016, diện tích đã tăng lên tới 16.400 ha. Năm 2018, do nhiều nguyên nhân, diện tích hồ tiêu của tỉnh giảm còn 16.200 ha. Trong khi đó, theo quy hoạch đến năm 2015, tầm nhìn 2020, tổng diện tích hồ tiêu của toàn tỉnh là 6.000 ha. Nghĩa là, diện tích hồ tiêu của tỉnh đã tăng gần gấp 3 lần so với quy hoạch.

Trong giai đoạn hồ tiêu được giá, các hộ nông dân đều đổ xô trồng, thậm chí nhiều người còn phá bỏ cả vườn cà phê đang trong giai đoạn thu hoạch để chuyển sang trồng hồ tiêu. Trong câu chuyện với chúng tôi, ông Cao Văn Đạo (thôn 1, xã Ia Blang, huyện Chư Sê) cho hay: “Năm 2010, tôi trồng hơn 1 ha hồ tiêu. Lúc này, giá hồ tiêu lên cao, 1 ha cho thu nhập gần 1 tỷ đồng/năm. Do lợi nhuận cao nên tôi tiếp tục vay vốn ngân hàng để mở rộng diện tích, rồi sang huyện Chư Prông và thậm chí xuống tận huyện Kông Chro để thuê đất trồng hồ tiêu. Không chỉ gia đình tôi mà lúc bấy giờ, ở Ia Blang, nhà nhà trồng hồ tiêu, người người trồng hồ tiêu”. Tương tự, ông Lê Văn Cường (làng Khối Zét, xã Ia Tiêm, huyện Chư Sê) cũng cho biết: “Trước đây, gia đình tôi có 1 ha hồ tiêu. Đến năm 2015, tôi vay ngân hàng để mua đất trồng thêm 1 ha nữa. Nhiều hộ trong làng cũng đua nhau trồng vì thời điểm này giá hồ tiêu lên đến 220.000 đồng/kg”.

Vườn hồ tiêu của chị Nguyễn Thị Tuyết (thôn Hòa An, thị trấn Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh) đang chết dần vì sâu bệnh. Ảnh: V.H

Đó là lý do khiến diện tích hồ tiêu tại huyện Chư Sê và Chư Pưh-2 địa phương được mệnh danh là “thủ phủ hồ tiêu” của tỉnh tăng đột biến. Năm 2010, huyện Chư Sê có khoảng 2.000 ha hồ tiêu thì đến năm 2019 diện tích này đã tăng lên 3.649 ha. Còn tại huyện Chư Pưh, năm 2010 có gần 1.800 ha thì đến năm 2019, con số này là 2.600 ha.

Không chỉ ở 2 địa phương này mà nông dân trên địa bàn tỉnh cũng ồ ạt trồng hồ tiêu khiến quy hoạch chung của tỉnh bị phá vỡ. Mặc dù diện tích hồ tiêu trong 2 năm (2018-2019) đã giảm vì nhiều nguyên nhân, nhưng diện tích thực tế vẫn cao hơn nhiều so với quy hoạch chung và khuyến cáo của cơ quan chuyên môn.

Hậu quả khó lường

Việc mở rộng diện tích hồ tiêu ồ ạt, bất chấp khuyến cáo của cơ quan chuyên môn đã gây ra những hậu quả khó lường. Ông Trương Phước Anh-Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT-cho biết: Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có gần 500 ha hồ tiêu người dân trồng trên đất không phù hợp (đất hợp thủy, đất có hàm lượng sét cao, đất không thoát được nước vào mùa mưa...) dẫn đến khả năng cây sinh trưởng kém, không chống chọi được với sâu bệnh nên chết hàng loạt.

Nông dân thôn 6, thị trấn Chư Prông phá bỏ vườn hồ tiêu chết do nhiễm bệnh. Ảnh: V.H

Đơn cử, từ năm 2018 đến nay, trên địa bàn huyện Chư Sê đã có 1.741 ha hồ tiêu chết, trong đó hơn 1.000 ha chết vì ngập úng, gần 500 ha chết do sâu bệnh. Lý giải về việc này, ông Nguyễn Văn Hợp-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Sê-cho biết: Đầu tiên là do nông dân bất chấp khuyến cáo của cơ quan chuyên môn, trồng hồ tiêu trên những vùng đất có khí hậu, thổ nhưỡng không phù hợp. Cụ thể, có hơn 200 ha hồ tiêu ngoài vùng quy hoạch của huyện bị chết. Cùng với đó, nông dân lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, không xử lý dứt điểm mầm bệnh, chưa xử lý đất trên các diện tích hồ tiêu vừa chết đã trồng mới khiến hồ tiêu nhiễm bệnh và chết. Tương tự, trong năm 2018, trên địa bàn huyện Chư Pưh đã có 1.788 hộ bị ảnh hưởng do hồ tiêu chết với diện tích hơn 500 ha.

Theo báo cáo của UBND tỉnh, trên địa bàn tỉnh đã có hơn 5.547 ha hồ tiêu của 32.278 hộ bị chết. Trong đó, hơn 4.535 ha hồ tiêu chết do mưa kéo dài gây thối rễ; 56,6 ha chết do già cỗi và hơn 955 ha chết do sâu bệnh. Tình trạng trên cộng với giá hồ tiêu xuống thấp đã đẩy hàng ngàn hộ trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh lâm vào cảnh khốn đốn. Gặp chúng tôi khi đang phá bỏ vườn hồ tiêu chết để chuyển sang trồng cây ăn quả, ông Hà Văn Được (làng Tao Kó, xã Ia Rong, huyện Chư Pưh) chia sẻ: “Tôi trồng hồ tiêu từ năm 1990. Mấy năm gần đây, tôi và nhiều người dân vay tiền ngân hàng mua thêm đất mở rộng diện tích với mong muốn cây hồ tiêu sẽ cho thu nhập cao. Thế nhưng, từ năm 2017 đến nay, giá hồ tiêu xuống thấp, rồi cây chết hàng loạt. Đã không làm giàu được mà nay chúng tôi còn gánh thêm nợ nần. Giờ tôi phải chặt bỏ diện tích hồ tiêu để trồng các cây ngắn ngày mong sớm có thu nhập để vừa trang trải cuộc sống, vừa trả nợ ngân hàng”.

Nói về gia cảnh hiện nay, ông Đạo cũng không giấu được nỗi buồn: “Năm 2017, tôi đã tích góp tiền bạc xây được ngôi nhà gần 900 triệu đồng. Thế nhưng, đầu năm 2018, tôi phải bán căn nhà cùng với 300 m2 đất để trả nợ”. Hoàn cảnh của gia đình ông Đạo cũng chính là tấn bi kịch mà hàng ngàn hộ trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh đang gặp phải.

VĨNH HOÀNG-LÊ NAM

‘Thủ phủ hồ tiêu’ trong cơn bĩ cực - Kỳ cuối: Giải pháp nào cứu cây hồ tiêu?

Nguồn tin: Báo Gia Lai

Hồ tiêu chết, giá xuống tận đáy đã đẩy hàng ngàn hộ dân rơi vào cảnh khốn đốn do nợ nần chồng chất. Các ngành, cơ quan chức năng đã phối hợp đưa ra nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn. Tuy nhiên, vấn đề căn cơ vẫn là thay đổi tư duy canh tác và phát triển hồ tiêu theo hướng sản xuất hữu cơ bền vững.

Khoanh nợ, giãn nợ

Theo số liệu mới nhất, trên địa bàn tỉnh có 15 chi nhánh ngân hàng cho 18.000 khách hàng vay 3.724 tỷ đồng để trồng, chăm sóc hồ tiêu với diện tích hơn 12.000 ha. Trong đó, nợ xấu là hơn 450 tỷ đồng. Đặc biệt, dư nợ của 11.000 khách hàng bị thiệt hại do cây hồ tiêu chết là 2.653 tỷ đồng.

Để giúp người trồng hồ tiêu giảm bớt khó khăn, thời gian qua, UBND tỉnh và các ngành, cơ quan chức năng đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể như: chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hỗ trợ cây giống, vật nuôi... Riêng các ngân hàng trên địa bàn tỉnh đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, điều chỉnh giảm lãi suất, xem xét cho vay mới để khôi phục sản xuất. Đến nay, các chi nhánh ngân hàng đã hỗ trợ 6.000 khách hàng với số dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ là 337 tỷ đồng, điều chỉnh giảm lãi suất cho vay 706 tỷ đồng, cho vay mới 816 tỷ đồng, cho vay chuyển đổi cây trồng 119 tỷ đồng...

Các hộ gia đình ở xã Yang Nam huyện Đak Đoa trồng tiêu theo hướng hữu cơ. Ảnh: V.H

Mới đây, tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh về giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các hộ vay vốn trồng hồ tiêu, ông Đào Minh Tú-Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã đề nghị các ngân hàng đánh giá lại thực trạng khó khăn, dư nợ, tình hình nợ xấu đối với các khách hàng vay trồng hồ tiêu. Đồng thời, xem xét lại từng món vay để thực hiện giãn nợ, giảm lãi, xóa lãi. Các ngân hàng phải chủ động có cơ chế, chính sách để xử lý rủi ro, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ xem xét gia tăng hạn mức tín dụng cho các ngân hàng trong năm nay.

Nói về những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh, ông Nguyễn Văn Cư-Giám đốc Ngân hàng Nhà nước-Chi nhánh tỉnh-cho biết: Để giúp người trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh vơi bớt khó khăn, ngành Ngân hàng đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực. Đơn cử, nếu người vay gặp khó khăn trong việc trả nợ, ngân hàng sẽ cơ cấu thời hạn nợ, trong đó có việc điều chỉnh, gia hạn thời hạn nợ... Bên cạnh đó là giải pháp giảm lãi suất hoặc miễn giảm lãi tiền vay cho người vay; xem xét cho người dân vay lại để tái cơ cấu cây trồng.

Hướng đến sản xuất hữu cơ

Ông Trương Phước Anh-Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT: Trồng hồ tiêu theo hướng hữu cơ là hướng đi đúng mà ngành đang khuyến cáo nông dân trên địa bàn tỉnh thực hiện. Thực tế cho thấy, nếu vườn hồ tiêu đạt chất lượng hữu cơ thì giá bán tăng gấp đôi, chi phí đầu tư thấp, người dân thu lợi lớn hơn so với sản xuất hồ tiêu truyền thống. Tuy nhiên, để chuyển đổi diện tích hồ tiêu truyền thống sang tiêu hữu cơ thì đòi hỏi quá trình lâu dài, áp dụng nghiêm ngặt các quy trình kỹ thuật.

Trao đổi với P.V, ông Hoàng Phước Bính-Phó Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu huyện Chư Sê-khẳng định: Khoanh nợ, giãn nợ, thậm chí là xóa nợ cho người dân chỉ là giải pháp trước mắt. Để các hộ trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh không lâm vào cảnh khốn khó thì nông dân cần thay đổi tư duy. Hiện nay, người trồng hồ tiêu nói riêng và các hộ sản xuất nói chung vẫn còn tư duy “tiểu nông” theo kiểu “rau 2 luống, lợn 2 chuồng”. Để minh chứng thực trạng này, ông Bính lý giải: Nhiều người trồng hồ tiêu quá lạm dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật. Hơn 5.000 ha hồ tiêu trên địa bàn tỉnh chết do sâu bệnh gây hại là hậu quả của việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật. Các loại thuốc hóa học khi sử dụng cho cây hồ tiêu đã giết chết những vi sinh vật có lợi, làm đất cằn cỗi và nhanh chóng bạc màu. Cùng với đó, khi hồ tiêu chết, người dân không xử lý đất để diệt trừ triệt để mầm bệnh mà tiếp tục trồng mới nên bệnh nhanh chóng lây lan.

Theo ông Bính, nhiều người trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh vẫn đang khát khao giá hồ tiêu sẽ cao lên như thời vàng son trước đây. Tuy nhiên, nếu cứ sản xuất theo phương thức cũ, không chuyển đổi mô hình theo hướng hàng hóa chất lượng cao thì giá hồ tiêu sẽ tiếp tục giảm do chất lượng không đảm bảo, tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong sản phẩm cao dẫn đến sự e ngại của các đối tác. Do đó, canh tác hồ tiêu theo hướng hữu cơ đang là hướng đi được nhiều người lựa chọn.

Là một trong những nông dân trồng hồ tiêu từ cách đây gần 10 năm, ông Trần Quang Sơn (thôn 5, xã Yang Nam) nhanh chóng nhận thấy cách trồng hồ tiêu truyền thống không đem lại hiệu quả cao. Nói về cách làm của mình, ông Sơn cho biết: Trồng hồ tiêu hữu cơ không dùng phân, thuốc hóa học mà chỉ dùng phân chuồng, thuốc trừ sâu sinh học nên giá thành đầu tư 1 ha hồ tiêu giảm hơn 50% so với cách trồng truyền thống. Cùng với đó, hiện nay, giá hồ tiêu truyền thống là 45.000 đồng/kg nhưng giá hồ tiêu hữu cơ lại là 88.000 đồng/kg. Nếu trồng hồ tiêu theo hướng này thì nông dân sẽ thu lợi rất cao.

Từ nhiều năm nay, huyện Đak Đoa đã vận động người dân sản xuất hồ tiêu theo hướng hữu cơ và xã Yang Nam là đơn vị đi đầu. Ông Nguyễn Xuân Tùng-Chủ tịch UBND xã-cho biết: Năm 2016, xã đã thành lập Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp sản xuất hồ tiêu hữu cơ. Để được công nhận là hồ tiêu hữu cơ, vườn hồ tiêu của người dân phải thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật rất nghiêm ngặt. Các công ty sẽ thường xuyên test (kiểm tra) đến 770 chất để quản lý sản phẩm; gắn biển vườn hồ tiêu hữu cơ và bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho người dân, đồng thời hỗ trợ kỹ thuật chăm sóc. Hiện nay, hợp tác xã này có gần 50 thành viên tham gia với diện tích 25,9 ha hồ tiêu hữu cơ. Ngoài ra, xã cũng đã thành lập một tổ liên kết sản xuất hồ tiêu VietGAP gồm 67 hộ với diện tích gần 100 ha.

Con đường hướng đến sản xuất hồ tiêu hữu cơ còn dài bởi theo nhận định của các cơ quan chuyên môn, để chuyển đổi diện tích hồ tiêu hiện có sang sản xuất hồ tiêu hữu cơ thì phải mất ít nhất 3-4 năm. Đầu tiên là ngưng sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, phân hóa học, chuyển sang giai đoạn làm sạch đất, chăm sóc cây trồng bằng phân chuồng và các loại thuốc sinh học. Lúc đầu, cây hồ tiêu sẽ chậm phát triển, nhưng khi hàm lượng thuốc hóa học trong đất đã hết thì hồ tiêu sẽ nhanh chóng thích ứng với môi trường mới, sản lượng ổn định, tỷ lệ hồ tiêu chết thấp và giá bán cao hơn nhiều so với hồ tiêu sản xuất kiểu truyền thống.

Dẫu biết rằng con đường giúp người trồng hồ tiêu vượt qua cơn bĩ cực, tìm về thời vàng son thuở trước không dễ dàng gì, nhưng đây là hướng đi đúng và cần nhân rộng.

VĨNH HOÀNG-LÊ NAM

Mã số vùng trồng nâng cao thông tin truy xuất cho cà phê

Nguồn tin: Báo Chính Phủ

Cà phê cũng như nhiều ngành hàng nông sản khác đòi hỏi phải có truy xuất nguồn gốc và xuất xứ hàng hóa phục vụ cho phát triển bền vững theo hướng nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng, an toàn thực phẩm. Do đó, việc xây dựng cơ sở dữ liệu, mã số vùng trồng để truy xuất nguồn gốc rất quan trọng.

Xuất khẩu cà phê mang về 3,5 tỷ USD năm 2018 - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Ngày 23/5, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Diễn đàn Cà phê Toàn cầu (GCP) tổ chức hội thảo Công bố kết quả thí điểm hệ thống thông tin mã số vùng trồng cà phê.

Năm 2018, Việt Nam có 680.000 ha cà phê với năng suất 2,5 tấn/ha và sản lượng đạt 1,62 triệu tấn. Việt Nam xuất khẩu đạt 1,8 triệu tấn với giá trị 3,5 tỷ USD. Để hướng tới nền nông nghiệp 4.0, GCP đã cùng với các đối tác, đặc biệt là Cục Trồng trọt xây dựng thí điểm hệ thống mã số vùng trồng cà phê nhằm quản lý ngành hàng và đánh giá mức độ áp dụng thực hành bền vững trong sản xuất cà phê. Hệ thống đã được triển khai thử nghiệm thu thập số liệu với hơn 8.500 hộ trồng cà phê tại huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng.

Phần mềm này sẽ trở thành công cụ kỹ thuật số hỗ trợ các đối tác có liên quan trong quản lý vườn cà phê thông qua thông tin vườn cây, tình trạng sinh trưởng của vườn cây, sử dụng giống, hiện trạng và quản lý đất, nguồn nước, hệ thống tưới, việc trồng xen canh qua đó quản lý và truy xuất nguồn gốc của ngành cà phê sẽ được cải thiện.

Theo bà Trần Quỳnh Chi, Trưởng đại diện GCP cho biết, tỉnh Lâm Đồng sẽ cùng với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và GCP xây dựng lộ trình để mở rộng ra toàn tỉnh. Với các tỉnh thành khác, GCP đang liên kết với các dự án khác trong ngành cà phê để có thể hỗ trợ nông dân và từ đó các tỉnh có thể đưa ra quyết định ứng dụng hệ thống này trên cấp độ ngành.

“Với hệ thống như thế này, nếu chúng ta chỉ áp dụng nhỏ lẻ thì sẽ không có ý nghĩa, cần áp dụng đồng bộ cho cả một vùng, khi đó chúng ta mới có một bức tranh toàn cảnh’, bà Trần Quỳnh Chi đánh giá.

Theo bà Trần Quỳnh Chi, hiện nay Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang có nhiều chương trình dự án cho phát triển cây cà phê bền vững, điển hình là dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT). Các chương trình, dự án có thể hỗ trợ Bộ trong việc mở rộng hệ thống này. Trên cơ sở đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có thể xây dựng bản hướng dẫn để các tỉnh có thể tự xây dựng ngân sách và tự thu thập dữ liệu vào hệ thống.

Theo ông Lê Văn Đức, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, hệ thống thông tin mã số vùng trồng là cơ sở dữ liệu như sổ tay nông hộ điện tử giúp nông dân quản lý đầu vào sản xuất; các tổ chức chứng nhận có thể kế thừa để giảm giá thành chứng nhận; giúp các doanh nghiệp truy xuất nguồn gốc, định hướng đầu tư, tài trợ vào lĩnh vực sản xuất; cơ quan quản lý nhà nước có có sở dữ liệu trong định hướng, phát triển cà phê bền vững. Qua đây có thể tạo niềm tin cho các nhà chế biến và người tiêu dùng về xuất xứ nguồn gốc sản phẩm, sản phẩm chất lượng và an toàn.

Đỗ Hương

Trang trại chanh không hạt thu hơn 3 tấn mỗi ngày ở Long An

Nguồn tin: VnExpress

Mỗi năm, chủ trang trại chanh không hạt rộng 100 ha thu về hàng trăm tỷ đồng.

Năm 2012, ông Nguyễn Văn Hiển (42 tuổi) bắt đầu trồng thử nghiệm chanh không hạt trên khu đất ở xã Thạnh Lợi, huyện Bến Lức (tỉnh Long An). Sau hai năm trồng thất bại, giống chanh ông Hiển mới dần phát triển, cho thu hoạch ổn định.

Giống chanh không hạt này có nguồn gốc từ Mỹ. Cây giống được nhập từ các viện nghiên cứu trong nước. Loài này có quả to và đạt số lượng trái nhiều hơn chanh thường, được thị trường ưa chuộng.

Hiện ông Hiển sở hữu vườn chanh không hạt rộng hơn 100 ha, với khoảng 35.000 gốc có tuổi đời trung bình 8 năm.

"Chanh không hạt khá phù hợp với đất phèn ở vùng này. Loài này gốc to, cây có thể cao gần 8 m nên phải cắt tán để vừa tầm thu hoạch. Cả trang trại chanh đều được trang bị hệ thống tưới tự động", chủ vườn cho biết.

Sau gần 2 năm trồng, chanh không hạt bắt đầu cho trái. Khi trái to bằng nửa nắm tay, vỏ xanh, bóng thì thu hoạch được.

Giống chanh này ra trái quanh năm, một cây cứ 20 ngày sẽ thu hoạch một lần, đạt năng suất khoảng 15 kg mỗi lần hái.

"Cả trang trại thu hoạch cuốn chiếu nên ngày nào hàng chục nhân công cũng hái chanh. Tính ra, mỗi ngày tôi thu được hơn ba tấn chanh không hạt", chủ trang trại cho biết.

Dọc mỗi lô chanh đều đào mương thoát nước sâu để không bị ngập. Những sọt chanh cũng được tập kết trên thuyền để tiện vận chuyển.

Sau khi hái xong, chanh được kéo về nhà kho bằng thuyền.

Những quả chanh được phân loại, đóng gói cho các chợ, siêu thị và xuất khẩu ra nước ngoài.

Ngoài bán chanh tươi, ông Hiển còn đầu tư nhà xưởng máy móc để làm nước cốt, tinh dầu, bột chanh, vỏ sấy...

"Nếu chỉ bán chanh tươi thì lợi nhuận không đáng kể. Nguồn thu chính của tôi đến từ các sản phẩm chế biến, với doanh thu hàng trăm tỷ đồng mỗi năm", ông Hiển nói.

Quỳnh Trần

Bắc Giang: Thử nghiệm công nghệ bảo quản vải thiều theo phương pháp Nhật Bản

Nguồn tin: Báo Bắc Giang

Theo Sở Công Thương, ngày 20-5, đoàn công tác của tổ chức JCFA (Nhật Bản) do ông Kakou làm trưởng đoàn đã khảo sát thực tế quy trình sản xuất và chuyển giao, đưa công nghệ bảo quản vải thiều tươi vào thử nghiệm tại huyện Lục Ngạn (tỉnh Bắc Giang). Cùng đi có đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản và Vụ thị trường trong nước (Bộ Công Thương).

Đại diện tổ chức JCFA khảo sát thực tế mô hình sản xuất vải thiều tại Lục Ngạn.

Đây là phương pháp giúp quả vải giữ được mẫu mã, chất lượng trong thời gian dài.

Tại buổi khảo sát, đại diện tổ chức JCFA đánh giá cao chất lượng quả vải được sản xuất trên địa bàn.

Đoàn cũng cam kết sau khi thử nghiệm thành công sẽ kết nối cùng các doanh nghiệp xuất khẩu vải thiều Lục Ngạn sang thị trường Nhật Bản trong thời gian tới.

Văn Thương

‘Cơn sốt’ mít Thái và bài học cung cầu

Nguồn tin: VOV

Diện tích đất trồng mít Thái tại ĐBSCL tiếp tục tăng mạnh. Người dân đua nhau chuyển đổi trồng mít Thái, lấn dần diện tích vườn cây ăn quả khác.

Cả vùng ĐBSCL hiện có diện tích trồng mít Thái lớn nhất cả nước với hơn 10.000ha, trên tổng số hơn 26.000 ha của cả nước. Ở từng thời điểm, giá trị mang lại từ mít Thái đã giúp cho người nông dân đổi đời chỉ sau một vài vụ thu hoạch. Bởi có lúc, giá mít lên đến hơn 60.000 đồng/kg, mỗi ha một năm thu hơn 1 tỉ đồng.

Tuy nhiên, lợi nhuận cao trước mắt từ cây mít này cho chúng ta thấy điều gì? Nhiều bài học về chuyển đổi cơ cấu cây trồng một cách tự phát trong các năm qua đều đi đến kết cục là người nông dân luôn gánh chịu thiệt hại khi cứ lặp đi lặp lại tình trạng “cung vượt cầu”, “thừa hàng, dội chợ”.

Người dân ĐBSCL chạy theo phong trào trồng mít Thái.

Trong khi đó, thị trường xuất khẩu của cây mít Thái hiện nay chủ yếu vẫn là Trung Quốc. Với thị trường này, chúng ta đã có quá nhiều bài học, như trái cam sành thời điểm năm 2015, giá lên hơn 45.000 đồng/kg đã kích thích nông dân ở Vĩnh Long, Hậu Giang, Cần Thơ... bỏ lúa để lên liếp trồng cam. Khi nguồn cung quá nhiều, thị trường đầu ra không còn, cây cam sành bị bệnh vàng lá gân xanh... đã làm giá rớt thê thảm. Hay trái thanh long trong năm 2018 cũng vậy. Nguồn cung lớn nhưng khi thương lái Trung Quốc không mua hàng, ngay lập tức giá giảm cả chục lần. Nhiều nơi thanh long chất đống, đổ cho bò ăn.

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn của Việt Nam, đặc biệt là nông sản, song đã và đang ngày càng trở nên “sành ăn”, “kỹ lưỡng” hơn. Thị trường này đang siết chặt nhập khẩu tiểu ngạch để chuyển sang nhập khẩu chính ngạch, với yêu cầu cao về chất lượng, truy xuất nguồn gốc, xuất xứ.

Theo ghi nhận gần đây của Tổ chức Lương nông Liên Hiệp Quốc (FAO), Trung Quốc cũng đang phát triển diện tích mít lên đến 180.000 ha. Thông tin này, ngành chức năng cần phổ biến đến các địa phương để chủ động “biết người biết ta”, từ đó có hướng sản xuất cho phù hợp với tín hiệu thị trường.

Ông Lê Thanh Tùng - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, khảo sát tình hình trồng mít Thái tại Tiền Giang.

Mới đây, trước phong trào đổ xô trồng mít Thái, Bộ NN-PTNT đã có yêu cầu các địa phương có diện tích mít Thái với diện tích lớn cần quan tâm, chấn chỉnh tình trạng này.

Hiện tại, diện tích mít Thái ngày một tăng nhưng giá lại có xu hướng giảm. So với thời điểm trước Tết Nguyên đán, giá mít Thái loại 1 được thương lái thu mua tại vườn trên dưới 35.000 đồng/kg, loại 1 khoảng 20.000 đồng/kg. Tuy nhiên, nhiều nhà vườn cho biết, với mức giá này thì thu nhập từ trồng mít vẫn tốt hơn rất nhiều so với trồng lúa.

Rõ ràng, tại ĐBSCL, mít Thái cũng có thể được xem có nhiều lợi thế so với những cây ăn trái khác và ngay cả đối với cây lúa. Tuy nhiên, cách thức sản xuất tự phát, không theo quy hoạch của nông dân trong những năm qua đã liên tục dẫn đến tình trạng cung lớn hơn cầu; sản phẩm đến thời kỳ thu hoạch đồng loạt nhưng không bán được.

Nhiều thời điểm, mít Thái được thương lái thu gom, mua giá cao.

Với cây mít Thái hiện nay cũng vậy, tình trạng người dân chạy đua theo phong trào giá cao thì trồng, giá thấp thì chặt bỏ đang là điều rất đáng lo ngại khi hướng tới sản xuất bền vững. Bởi với cách làm như vậy, phần thua thiệt trước tiên, người nông dân sẽ lãnh đủ. Giá mít tăng mạnh như thời gian qua không có yếu tố nào đảm bảo sẽ kéo dài bởi phần lớn người dân bán tại vườn mà rất ít hợp đồng sản xuất được ký kết. Hầu hết trồng mít Thái dựa vào yếu tố may rủi của thị trường, mà hệ lụy của vấn đề này đã thấy rất rõ, nông sản thừa, ế không có đầu ra.

Đã có nhiều lần dưa hấu, hành, khoai lang, chuối... được người tiêu dùng trong nước phải chung tay “giải cứu”. Tuy nhiên, đây không phải là biểu hiện của cơ chế thị trường mà là “cơ chế tình thương”.

Do vậy, không chỉ cây mít Thái mà đối với nhiều loại cây trồng, vật nuôi khác, để phát triển bền vững thì trước tiên, cần sự thay đổi về tư duy kinh doanh của chính các hộ nông dân. Người nông dân cần tỉnh táo chọn cho mình cách làm căn cơ, bền vững hơn. Thay vì phát triển manh mún, tự phát thì nông dân phải kết nối với nhau và liên kết với doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu để đảm bảo đầu ra và sản xuất theo tín hiệu của thị trường.

Mặt khác, Nhà nước có thể hỗ trợ một phần từ quy hoạch, tìm hiểu thị trường, liên kết doanh nghiệp, hay cung cấp ưu đãi về tín dụng, hướng tới việc sản xuất sạch, có truy xuất nguồn gốc để xuất khẩu chính ngạch, chinh phục nhiều thị trường thay vì cứ “phập phồng” xuất tiểu ngạch sang một số ít thị trường. Đây là những hướng mở mà nông dân cần tiến tới./.

Thanh Tùng/VOV-ĐBSCL

Giá lúa vụ hè thu thấp hơn 700-800 đồng/kg so cùng kỳ

Nguồn tin: Báo Cần Thơ

Thu hoạch lúa hè thu 2019 tại xã Trung Thạnh, huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ.

Thời điểm này, nông dân tại nhiều quận, huyện ở TP Cần Thơ đã bắt đầu bước vào vụ thu hoạch lúa hè thu 2019, giá bán nhiều loại lúa thấp hơn từ 700-800 đồng/kg so với vụ hè thu 2018.Tại nhiều quận, huyện như Ô Môn, Thốt Nốt, Cờ Đỏ… nhiều loại lúa tươi hạt dài (như: OM5451, OM4218) nông dân bán cho thương lái với giá 4.800-4.900 đồng/kg; lúa tươi IR50404 giá 4.400-4.500 đồng/kg. Giá lúa thấp hơn nhiều so với cùng kỳ do những tháng đầu năm tình hình xuất khẩu gạo gặp khó so với cùng kỳ năm trước. Vụ lúa hè thu 2019 nhờ tăng cường áp dụng các biện pháp kỹ thuật vào sản xuất để giảm giá thành, nên vụ này nhiều nông dân vẫn có lời dù không nhiều. Nhiều trà lúa hè thu sớm đã được nông dân thu hoạch đạt năng suất 700-800kg lúa tươi/công (công tầm lớn 1.300m2).

Tin, ảnh: Khánh Trung

Yên Bái: Nhân rộng mô hình trồng ba kích tím tại Thị trấn Nông trường Trần Phú

Nguồn tin: Khuyến Nông VN

Năm 2018, bằng sự hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến nông Trung ương, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Yên Bái đã triển khai xây dựng mô hình trồng mới cây ba kích tím, tại Thị trấn Nông trường Trần Phú - huyện Văn Chấn.

Mô hình thuộc dự án “Xây dựng mô hình liên kết sản xuất, bảo quản, chế biến và tiêu thụ dược liệu khu vực miền núi phía Bắc, giai đoạn 2018 – 2020”, với quy mô 5 ha, có 30 hộ tham gia.

Các hộ tham gia mô hình được nhà nước hỗ trợ 100% về cây giống và phân bón NPK; riêng về phân hữu cơ thì các hộ dân phải đối ứng để đảm bảo yêu cầu kỹ thuật; được tham gia tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hại cho cây ba kích tím.

Qua một năm trồng, cây ba kích trong mô hình sinh trưởng phát triển tốt, thể hiện qua các chỉ tiêu sinh trưởng như: phân nhánh gốc từ 2-3 nhánh, chiều cao cây đạt từ 1,5-2m, đường kính gốc đạt 0,7-0,8cm, không có sâu bệnh hại. Bước đầu đánh giá cây ba kích tím phù hợp với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng tại địa phương.

Cây ba kích tím sau 1 năm trồng

Từ kết quả đạt được của năm 2018, năm 2019, Trung tâm Khuyến nông Yên Bái tiếp tục triển khai mô hình tại Thị trấn Nông trường Trần Phú với quy mô 5ha và 14 hộ tham gia, vẫn theo hình thức nhà nước hỗ trợ 100% về giống và phân NPK, các hộ đối ứng phân hữu cơ, nâng tổng diện tích thực hiện mô hình lên 10 ha với 44 hộ tham gia. Với diện tích trồng mới năm 2019, sau 4 tháng triển khai, đến nay cây sinh trưởng phát triển tốt và không thấy xuất hiện sâu bệnh hại, tỷ lệ sống cao (đạt 95%). Để các hộ yên tâm thực hiện mô hình, Trung tâm Khuyến nông tỉnh, chính quyền địa phương đã tư vấn, giới thiệu đơn vị thu mua, chế biến dược liệu trên địa bàn huyện cùng liên kết bao tiêu sản phẩm dược liệu ba kích tím.

Hiện tại nhu cầu về dược liệu, đặc biệt là ba kích tím rất cao, hy vọng với thành công bước đầu của dự án có thể mở thêm một hướng đi mới, giúp người dân nâng cao thu nhập và làm giàu từ cây dược liệu này./.

Phạm Thị Hảo - TT Khuyến nông Yên Bái

Người đầu tiên trồng thành công nấm hoàng đế ở Quảng Trị

Nguồn tin: Báo Quảng Trị

Với niềm đam mê nghiên cứu và trồng các loại nấm làm thực phẩm, chủ động nắm bắt thị trường, vợ chồng anh Hoàng Văn Hiệu - chị Nguyễn Thị Hải ở thôn Hiền Lương, xã Vĩnh Thành, huyện Vĩnh Linh (tỉnh Quảng Trị) đã đưa giống nấm hoàng đế về trồng tại trại nấm của gia đình, bước đầu thu được kết quả khả quan.

Anh Hiệu chăm sóc nấm

Trao đổi với chúng tôi về cơ duyên đến với giống nấm hoàng đế, anh Hiệu cho biết, gia đình anh vốn có trại trồng nấm khá lớn trồng nấm sò và nấm linh chi. Sau khi tìm hiểu qua sách báo, anh thấy hiện nay giống nấm hoàng đế chưa có bán trên thị trường trong tỉnh nên quyết định ra các tỉnh phía Bắc để học hỏi kinh nghiệm. Sau khi đã nắm vững kĩ thuật trồng, anh lại vào TP. Hồ Chí Minh để đặt mua 500 bịch phôi nấm hoàng đế về trồng thử nghiệm. Chỉ chưa đầy 1 tháng, 500 bịch phôi nấm hoàng đế đã phát triển tốt, cho thu hoạch mỗi ngày từ 7 – 8 kg nấm tươi. Theo anh Hiệu, mặc dù là loại nấm mới, lần đầu tiên có mặt ở Quảng Trị nhưng do có chất lượng hơn hẳn so với các loại nấm khác, thịt nấm chắc, dày, thơm, vị ngọt thanh nên được khách hàng ưa chuộng. “Dự kiến mỗi bịch nấm sẽ cho thu hoạch trong khoảng 2 – 2,5 tháng. Hiện nấm thu hoạch tới đâu đã có thương lái thu mua đến đó với giá từ 60.000 – 70.000 đồng/kg”, anh Hiệu cho hay.

Theo anh Hiệu, nấm hoàng đế còn gọi là nấm Milky hay nấm sữa có nguồn gốc từ Ấn Độ, sau đó được trồng nhiều ở các nước nhiệt đới và được du nhập vào nước ta khoảng năm 2004 – 2005. Đây là loại nấm nhiệt đới với dải nhiệt độ thích hợp từ 25 – 38 độ C. Nấm hoàng đế có kích thước rất lớn, chiều cao tối đa có thể lên đến 20 cm, thông thường 1 bịch nấm từ 1,2 – 1,4 kg sẽ cho ra thu hoạch khoảng 0,7 – 1 kg nấm tươi. Đặc biệt khi trồng trong khay hoặc phủ luống tơ, nấm có thể liên kết từ bịch phôi này sang bịch phôi kia để cùng nuôi một cụm nấm nên có thể cho ra cụm nấm cao 40 – 50 cm, nặng 2 – 3 kg, thậm chí lên đến 8 – 10 kg. Nấm hoàng đế có dải nhiệt độ và độ ẩm tương đối rộng nên rất phù hợp với điều kiện khí hậu tại địa phương, nhất là trong mùa nắng nóng khi các loại nấm khác như nấm sò, nấm mộc nhĩ, nấm rơm, nấm đùi gà… không thích nghi được thì nấm hoàng đế vẫn phát triển tốt. Việc trồng nấm rất đơn giản, nguyên liệu chính để làm bịch nấm là mùn cưa, rơm rạ, bông hạt. Bịch nấm được đóng từ 1,2 – 1,4 kg, cấy phôi giống trong bịch từ 35 – 40 ngày, khi thấy những sợi nấm đã ăn trắng bề mặt bịch nấm thì đưa đi xếp vào khay hoặc luống tùy theo điều kiện và được phủ kín bằng đất sét phơi khô. “Sau 500 bịch nấm trồng thử nghiệm đầu tiên, hiện gia đình tôi đang cấy phôi giống cho 500 bịch nữa, dự kiến sau 15 – 20 ngày nữa sẽ đưa trại trồng tiếp”, anh Hiệu nói.

Trao đổi với chúng tôi về kinh nghiệm trồng nấm hoàng đế, anh Hiệu chia sẻ, nấm hoàng đế rất dễ trồng, có sức sống và kháng bệnh tốt, năng suất cao, ít tốn công chăm sóc, thời gian giữa các lần thu hoạch ngắn. Trong sản xuất nấm hoàng đế, ngoài phải chọn được nguồn phôi tốt, khi nhập bịch phôi nấm nếu thấy tơ nấm đang còn ít thì cần để ở nơi thoáng mát từ 2 – 3 ngày đến khi thấy tơ màu trắng chạy kín bịch thì đưa ra trồng. Trước khi trồng, vị trí đặt các bịch phôi nấm cần được vệ sinh bằng cách quét dọn sạch sẽ, dùng nước xà phòng loãng hoặc nước vôi trong dội lên tường hoặc nền nơi đặt nấm, để yên trong 15 – 20 phút sau đó dội lại bằng nước sạch và để khô tự nhiên nhằm hạn chế nấm mốc tiềm ẩn gây bệnh cho nấm. Tùy theo điều kiện mà có thể trồng trong bịch, trong khay hoặc theo luống. Theo đó, đối với trồng trong bịch cần mở miệng bịch nấm và phủ đất lên trên, cách trồng này có nhược điểm là tai nấm hoàng đế thường nhỏ do trọng lượng cơ chất của bịch phôi nấm thường không lớn. Đối với trồng trong khay hoặc phủ luống chỉ cần xé bao ni long bên ngoài bịch phôi nấm và xếp đứng vào khay hoặc luống, sau đó cào vài đường tạo vết xước trên đầu bịch phôi nấm để nấm nhanh ra rồi phủ đất cao khoảng 3 cm và bắt đầu tưới nước giữ ẩm. Đối với cách trồng này do khi ta xé bỏ bao ni long bên ngoài ra và xếp các bịch phôi sát vào nhau, phủ đất lên mặt tơ nấm sẽ đan xen từ bịch phôi này sang bịch kia tạo thành 1 khối, lúc này nấm hoàng đế sẽ mọc thành cụm và to hơn, có thể lên đến 10kg.

Anh Hiệu lưu ý, đất để trồng nấm hoàng đế có thể sử dụng đất sét phơi khô, đất vườn, đất vi sinh, xỉ than tổ ong… nhưng phải được xử lí sạch bằng cách ủ với vôi khoảng 3% trong vài ngày để loại bỏ vi khuẩn có hại trong đất. Tưới nước bằng phun sương chứ không được tưới trực tiếp ngày 2 – 3 lần ướt bề mặt, hạn chế tối đa việc tưới lên tai nấm, không để nước đọng lên tai nấm. Nơi trồng nấm cần đảm bảo các yếu tố kín nắng, không được để nắng chiếu trực tiếp nhưng phải đủ ánh sáng; kín gió và độ ẩm cao. Kể từ ngày phủ đất khoảng 10 - 15 ngày nấm hoàng đế sẽ ra quả thể. Từ lúc nấm non nhú ra đến lúc thu hoạch kéo dài từ 5 – 10 ngày. Thu hoạch nấm khi viền mũ nấm bắt đầu xòe thẳng ra. Khi thu hái phải lấy hết chân nấm, thu từng tai nấm trưởng thành, những tai nấm nhỏ để lại thu hoạch sau. Nấm hoàng đế có thể thu hoạch kéo dài 3 lần mới phải thay lứa phôi mới, mỗi lần thu hoạch cách nhau khoảng 10 – 20 ngày.

Theo các chuyên gia, nấm hoàng đế chứa rất nhiều chất dinh dưỡng như giàu đạm, nhiều chất xơ, các vitamin nhóm B và cacbohydrat. Ngoài ra, thành phần sợi trong nấm chính là Chitin có tác dụng làm hạ Cholesterol trong máu, hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày tá tràng nên nấm hoàng đế là món ăn thích hợp cho những người mỡ máu cao, gan nhiễm mỡ, người bị các bệnh về tiêu hóa, cao huyết áp, tiểu đường. Do thành phần của nấm là đạm thực vật nên rất tốt cho trẻ em suy dinh dưỡng, còi xương. Theo anh Hiệu, nhiều khách hàng đánh giá ưu điểm của nấm hoàng đế là thân to nên dễ chế biến, có vị ngọt, giòn hơn nấm sò, có thể chế biến được nhiều món. Hiện mỗi ngày gia đình anh Hiệu bán từ 7 – 8 kg nấm hoàng đế ra thị trường. Ngoài bán nấm thành phẩm, anh còn cung cấp phôi nấm cho khách hàng tự trồng nấm tại gia đình, với giá 20 nghìn đồng/bịch. Ngoài nấm hoàng đế, hằng năm gia đình anh còn trồng từ 40.000 – 50.000 bịch nấm sò và 5.000 – 6.000 bịch nấm linh chi, mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng.

Là người kinh doanh nhưng vợ chồng anh Hiệu luôn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ kĩ thuật trồng, chăm sóc cho những người có nhu cầu trồng nấm nói chung và nấm hoàng đế nói riêng, vì anh chị mong muốn người dân trong và ngoài tỉnh có thêm sự lựa chọn cho bữa ăn hằng ngày đảm bảo an toàn thực phẩm. “Bất cứ ai có nhu cầu tìm hiểu chỉ cần đến nhà hoặc liên lạc qua số điện thoại 0947.384.357 tôi luôn sẵn sàng chia sẻ”, anh Hiệu nói.

Thục Quyên

Hiếu Giang tổng hợp