Người hồi sinh cây cà phê già cỗi

Nguồn tin: Báo Đồng Nai

Phương pháp ghép chồi cải tạo giống cà phê gốc địa phương kém hiệu quả bằng giống mới TR4 và TR9 (do Viện Khoa học - kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên tuyển chọn, thích nghi khá tốt với điều kiện và thổ nhưỡng ở Đồng Nai) đã giúp nông dân không phải chặt bỏ trắng cả vườn.

Vườn cà phê ghép của ông Nguyễn Mạnh Huy (ấp Hưng Thạnh, xã Hưng Lộc, huyện Thống Nhất) cho thu nhập cao.

Nông dân tiên phong làm được điều này là ông Nguyễn Mạnh Huy ở ấp Hưng Thạnh, xã Hưng Lộc (huyện Thống Nhất). Sau 3 năm ứng dụng phương pháp này, năng suất vườn cà phê của ông đã tăng từ 2 tấn lên 5 tấn/hécta.

* Chăm chỉ ghép từng phần

Trước đây, vườn cà phê của ông Huy diện tích 1,2 hécta với hơn 1.200 gốc có biểu hiện già cỗi, sinh trưởng kém, năng suất và chất lượng rất thấp. Thời điểm đó, để có thu nhập cao hơn, ông Huy chỉ có thể chuyển sang trồng loại cây khác. Nhưng ông lại băn khoăn về chi phí đầu tư lại vườn rất lớn, thời gian cây trồng khác cho thu hoạch lại dài.

Từ đó, qua tìm hiểu ông biết được tỉnh Đồng Nai đang có dự án học tập mô hình cải tạo vườn cà phê già cỗi bằng phương pháp ghép chồi giống cà phê mới vào gốc cà phê cũ cho năng suất cao, chi phí đầu tư thấp nhưng vẫn cho thu hoạch hằng năm. Được cán bộ khuyến nông hướng dẫn tận tình phương pháp ghép và chăm sóc, ông mạnh dạn ghép thử nghiệm 2 giống cà phê TR4 và TR9 trên 200 cây cà phê già cỗi bằng phương pháp ghép từng phần.

Ông chỉ chọn những cành cà phê ít trái để tiến hành ghép chồi và để lại các cành của giống cũ nhưng cho năng suất cao, nhằm không để mất thu nhập của gia đình trong khi cải tạo vườn cà phê. Ngoài ra, ông còn chọn thời điểm ghép chồi tốt nhất là vào đầu mùa mưa, ngay sau khi thu hoạch xong cà phê. Do áp dụng tốt các khâu kỹ thuật nên tỷ lệ mắt ghép thành công, đạt trên 90%. Sau gần 2 năm, ông Huy đã hoàn thành việc ghép giống mới cho 1 ngàn gốc cà phê còn lại.

* Cả vườn cà phê trẻ hóa

Ông Huy cho biết: “Sau khi ghép chồi chưa đầy 1 năm thì cây cà phê đã phát triển như cây trồng mới. Đến năm thứ 2 đã cho thu hoạch với năng suất vượt giống cũ gấp 2 lần”. Hiện nay, vấn đề trẻ hóa vườn cà phê bằng cách ghép chồi đang được nhiều nông dân địa phương quan tâm. Bởi đối với họ, cách làm này không chỉ mang lại nguồn thu nhập cao mà còn là hướng phát triển bền vững cho gia đình.

Cây cà phê được trẻ hóa có nhiều ưu điểm nổi trội, như: phân cành nhiều, kích cỡ hạt lớn, chất lượng tốt và có khả năng kháng bệnh gỉ sắt (một loại bệnh rất phổ biến trên cây cà phê). Đặc biệt, tiềm năng năng suất của những dòng cà phê này có thể tăng hằng năm (đạt từ 5,3 - 7,3 tấn/hécta). Khi các nhà vườn cà phê tại địa phương đến học tập mô hình trồng phê giống mới, ông Huy không những cung cấp các kiến thức, kỹ thuật cành ghép cho họ mà ông còn trực tiếp đến vườn hướng dẫn cách chăm sóc cà phê và đứng ra cung cấp nguồn chồi giống.

Kim Vũ

Hoài Nhơn (Bình Định): Mô hình trồng đậu phụng thâm canh trên chân đất lúa đạt hiệu quả cao

Nguồn tin: Báo Bình Định

Vụ Hè Thu 2016, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bình Định đã phối hợp với Trạm Khuyến nông Hoài Nhơn thực hiện mô hình “Trồng đậu phụng thâm canh trên chân đất lúa chuyển đổi” tại xã Hoài Phú, diện tích 2 ha, sử dụng giống đậu phụng LDH 01, với 16 hộ nông dân trực tiếp tham gia.

Kiểm tra hiệu quả của mô hình. Ảnh: P.T.SƠN

Mục tiêu của mô hình là ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thâm canh giống đậu phụng mới có năng suất cao, chất lượng tốt; giúp nông dân đối phó với tác động của biến đổi khí hậu. Qua đó, nâng cao sản lượng và giá trị hàng hóa nông sản trên chân đất sản xuất lúa kém hiệu quả trong điều kiện khô hạn.

Kết quả, sau hơn 90 ngày, năng suất đậu phụng trong mô hình đạt 151,5 kg/sào (tương đương 30,3 tạ/ha, tăng 8,5 tạ/ha so với giống đậu phụng sẻ trồng ngoài mô hình). Với giá bán tại thời điểm 25.000 đồng/kg; lợi nhuận của mô hình đạt 1,698 triệu đồng/sào, tăng 1,259 đồng/sào so với ruộng ngoài mô hình. Tuy chi phí tăng do đầu tư về giống, vật tư, công lao động nhưng năng suất tăng nên lợi nhuận tăng 1,440 triệu đồng/sào so với ruộng sản xuất lúa trên cùng chân đất.

Mô hình còn giúp tiết kiệm nguồn nước tưới, cải tạo đất, cắt cầu nối sâu bệnh; giúp nông dân nâng cao kiến thức và kinh nghiệm thâm canh cây đậu phụng.

Mô hình thành công sẽ góp phần chuyển đổi sản xuất cây trồng cạn trên vùng đất lúa kém hiệu quả tại xã Hoài Phú nói riêng và huyện Hoài Nhơn nói chung trong thời gian tới.

PHAN THANH SƠN

Hương An (TX.Hương Trà, Thừa Thiên Huế): Xây dựng thương hiệu hành lá

Nguồn tin: Báo Thừa Thiên Huế

Sau hơn 7 năm sản xuất hành hàng hóa, đến nay, mô hình trồng hành ở phường Hương An, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế đã mang lại những hiệu quả kinh tế rõ nét. Nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường, nông dân trồng hành Hương An đang hướng tới việc xây dựng thương hiệu hành lá của vùng.

Toàn phường Hương An có 7 tổ dân phố với hơn 500 hộ dân tham gia trồng hành hàng hóa với diện tích khoảng 50 ha. Trung bình mỗi hộ gia đình trồng từ 3 - 5 sào, mỗi năm trồng được 5 vụ (đông xuân 3 vụ, hè thu 3 vụ) với thu nhập từ 90 - 100 triệu đồng/sào/năm. Thu nhập từ cây hành mang lại hiệu quả kinh tế không nhỏ cho người dân Hương An. “Gia đình tôi hiện có 3 sào hành. Trồng hành không vất vả như trồng lúa mà hiệu quả kinh tế cao gấp 6 lần. Nhiều hộ trong phường cũng đang chuyển sang trồng hành nhằm tăng thu nhập”, bà Trần Thị Vui, một hộ dân trồng hành cho biết.

Trồng hành đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân phường Hương An

Mỗi ngày, toàn phường Hương An xuất 12 tấn hành đi các chợ đầu mối trên địa bàn tỉnh và các tỉnh lân cận, như: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi… sang cả nước bạn Lào. Đến thời điểm thu hoạch, thương lái đến tận ruộng để thu mua rồi vận chuyển đi tiêu thụ.

Vượt qua những khó khăn ban đầu, hành lá Hương An đã và đang giúp nhiều người dân thoát nghèo. Tuy nhiên, để đưa đi tiêu thụ ở những thành phố lớn, đạt hiệu quả kinh tế cao hơn, người trồng hành ở Hương An đang nỗ lực trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng tới việc xây dựng thương hiệu hành lá Hương An.

Hiện, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Hương An đang phối hợp với Trường đại học Nông lâm Huế tập huấn kỹ thuật trồng hành theo tiêu chuẩn VietGap cho nông dân. Ban đầu, có 30 hộ tham gia tập huấn mô hình này. Trong thời gian tới, HTX sẽ quy hoạch 15 ha đất để trồng hành theo hướng VietGap, phổ biến cho người dân hiểu rõ về tiêu chuẩn rau sạch này. Dự kiến trong năm nay, HTX sẽ tiến hành tập huấn cho toàn bộ 400 hộ dân trong phường.

Quy trình trồng mới này được Sở Khoa học Công nghệ, Chi cục Bảo vệ an toàn thực phẩm giám sát ngay từ khâu làm đất, nguồn nước, đến việc sử dụng phân bón nhằm đảm bảo theo đúng tiêu chuẩn. “Nâng cao chất lượng cây hành là bước quan trọng đầu tiên trong việc xây dựng thương hiệu cho hành lá Hương An. Nếu sản xuất không đạt chuẩn VietGap, thì chúng tôi sẽ kiên quyết tiêu hủy. Khi xây dựng thành công thương hiệu cho hành lá Hương An, chúng tôi sẽ đưa sản phẩm đi tiêu thụ tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh”, ông Phan Lộc, Giám đốc HTX nông nghiệp Hương An cho biết.

Khó khăn về nguồn nước đã được HTX Hương An giải quyết ngay từ những ngày đầu, hệ thống kênh mương dẫn nước đã được tu sửa, mở rộng đảm bảo cung cấp đầy đủ lượng nước đến các ruộng hành của bà con. Sâu bệnh lâu nay vốn là nỗi lo của người nông dân, tuy nhiên nhờ sự hỗ trợ từ phía các kỹ sư nông nghiệp của Trường đại học Nông lâm Huế, thiệt hại do sâu bệnh đã được kiểm soát. Người trồng hành cảm thấy phấn khởi với mô hình rau sạch này. “Quy trình chăm sóc đòi hỏi nhiều công sức hơn, nhưng thành quả mang lại là rất lớn. Giá hành bán được cao hơn, uy tín của sản phẩm hành lá ngày càng được nâng cao”, ông Lê Văn Thêm chia sẻ.

Việc xây dựng thương hiệu kinh tế cho một sản vật nông nghiệp vốn không phải là chuyện đơn giản. Tuy nhiên, với những nỗ lực của chính quyền địa phương và người nông dân, thương hiệu hành lá Hương An sẽ sớm ra mắt thị trường, tiếp bước sự thành công của những thương hiệu, như: rau má Quảng Lợi, nấm Phú Lương, thanh trà Huế…

Đình Ngọc

Giống nấm sò ưa nhiệt

Nguồn tin: Báo Bình Định

Ông Đỗ Đình Hòa, chủ cơ sở sản xuất nấm sò ở thôn Thượng Sơn, xã Tây Thuận, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định cho biết, trước đây, vào Hè, việc trồng nấm sò của gia đình thường ngưng trệ do nhiệt độ tăng cao, các giống nấm sò ông đang sở hữu không thể thích nghi được. Bởi thế, ông Hòa đã có giải pháp khắc phục bằng việc trồng giống nấm sò mới có tên nấm sò phượng vĩ (tên khoa học là Pleurotus sajor - caju), giới khoa học còn gọi là giống nấm sò ưa nhiệt.

Giống nấm sò này có đặc tính phù hợp với mùa Hè. Quả nấm được hình thành ở nhiệt độ 20 - 30oC, khi nhiệt độ lên đến 35oC quả nấm vẫn phát triển bình thường.

Ông Đỗ Đình Hòa giới thiệu trại sản xuất nấm sò ưa nhiệt. Ảnh: Đ.M.T

Từ tháng 3.2016 đến nay, ông Hòa đưa giống sò ưa nhiệt vào sản xuất, thu được 1,2 tấn nấm thành phẩm. Với giá thị trường bình quân 20.000 đồng/kg nấm, sau khi trừ chi phí, ông Hòa còn lãi ròng 15 triệu đồng, chưa kể sẽ thu nhập tiếp từ các lứa nấm đang gối vụ.

Ông Hòa cho biết thêm: “Bây giờ tôi chủ động được mùa trồng nấm. Mùa Hè có giống mùa Hè, mùa Đông có giống mùa Đông. Có thêm giống nấm sò ưa nhiệt, cơ sở của tôi sản xuất tăng thêm diện tích và nâng sản lượng bình quân từ 15 - 18 tấn nấm thành phẩm/năm, thu lãi ròng khoảng 200 triệu đồng/năm”.

Ông Trần Văn Hùng, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Tây Sơn, nhận xét: “Tây Thuận là xã miền núi, điều kiện sản xuất nông nghiệp khó khăn. Để ổn định cuộc sống và làm giàu, người nông dân phải có cách làm sáng tạo và hiệu quả. Tuy quy mô sản xuất nấm của ông Đỗ Đình Hòa chỉ là vừa và nhỏ nhưng cách làm của ông có ý nghĩa lớn, hiệu quả cao. Ông Hòa đã được công nhận danh hiệu Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp tỉnh, được UBND tỉnh tặng Bằng khen, Hội Nông dân tỉnh tặng Giấy khen.

Cơ sở sản xuất nấm của ông Hòa giải quyết việc làm cho 60 lao động thời vụ ở địa phương, với thu nhập trung bình 3 triệu đồng/người/tháng.

ĐÀO MINH TRUNG

Tỉ phú từ mô hình sản xuất lúa giống

Nguồn tin: Báo Cần Thơ

Đến khu vực Lân Thạnh 2, phường Trung Kiên, quận Thốt Nốt, hỏi thăm ông Trần Thanh Liêm (tên thường gọi là Hai Liêm) sản xuất lúa giống, người dân khu vực ai cũng biết. Bằng sự cần cù và cách làm sáng tạo trong lao động, lão nông đã thành lập cơ sở sản xuất lúa giống Hai Liêm cung cấp trên 600 tấn lúa giống ra thị trường với doanh thu trên 5 tỉ đồng/năm. Với những thành công trong sản xuất nông nghiệp và cống hiến cho phong trào ở địa phương, năm 2015, ông Hai Liêm được Trung ương Hội Nông dân tặng Bằng khen có thành tích xuất sắc trong phong trào nông dân sản xuất kinh doanh giỏi và được UBND thành phố tặng Bằng khen "Đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh năm 2016".

Những năm qua, tình hình giá lúa hàng hóa bấp bênh theo kiểu "được mùa, mất giá", nhiều nông dân khu vực Lân Thạnh 2 chủ động chuyển đổi hướng canh tác, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm giảm giá thành sản xuất, tăng lợi nhuận. Trong đó, mô hình sản xuất lúa giống của ông Hai Liêm bước đầu đã mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ông Hai Liêm cho biết: "Nhờ dự các lớp tập huấn kỹ thuật canh tác lúa, tham dự các lớp IPM, kỹ năng chọn và nhân giống cộng đồng... do Trạm Khuyến nông quận Thốt Nốt tổ chức, tôi đứng ra tuyên truyền, vận động người dân thay đổi dần tập quán sản xuất cũ, áp dụng một số chương trình canh tác trên cây lúa như "1 phải, 5 giảm", "3 giảm, 3 tăng" để ứng dụng trồng lúa giống năng suất cao và cung ứng ra thị trường". Ông Hai Liêm kể lại, trước đây, gia đình có 1ha đất trồng lúa thương phẩm, hạn chế ứng dụng khoa học kỹ thuật nên năng suất thấp, hiệu quả kinh tế không cao, cuộc sống gặp nhiều khó khăn. Từ năm 2000 đến nay, ông Hai Liêm mạnh dạn chuyển sang trồng lúa giống. Công việc làm ăn thuận lợi, qua hơn 10 năm sản xuất, ông Hai Liêm đã tích cóp mua thêm 5 ha đất, nâng tổng diện tích sản xuất lúa gia đình lên 6 ha.

Ông Trần Thanh Liêm bên 6 ha sản xuất lúa giống của gia đình.

Là người nhạy bén trong kinh doanh, khi nhu cầu lúa giống ngày càng nhiều, diện tích đất sản xuất của gia đình không đủ đáp ứng thị trường, năm 2012, ông Hai Liêm thành lập cơ sở sản xuất lúa giống Hai Liêm và liên kết với nông dân sản xuất trên 50 ha lúa giống. Ông Hai Liêm, cho biết: "Kỹ thuật canh tác trồng lúa giống phức tạp hơn lúa hàng hóa. Nhờ cán bộ kỹ thuật theo sát, bà con nông dân không biết chỗ nào thì hỏi ngay. Trước khi xuống giống, chúng tôi được tập huấn từ khâu làm đất, gieo sạ. Đến ngày bón phân, phun thuốc trừ sâu có cán bộ kỹ thuật nhắc nhở, hướng dẫn trực tiếp". Ông Hồ Văn Tòng, thành viên cơ sở sản xuất lúa giống Hai Liêm, nói: "Từ khi trồng lúa giống cho cơ sở, bà con được bao tiêu sản phẩm và giá cao hơn thị trường từ 600 đến 1.000 đồng/1kg lúa". Hợp đồng với cơ sở, nông dân được hướng dẫn kỹ thuật trồng lúa theo mô hình "1 phải, 5 giảm", "3 giảm, 3 tăng" nên giảm chi phí đầu vào, năng suất và chất lượng được nâng cao.

Qua 6 năm đi vào hoạt động, đến nay cơ sở sản xuất lúa giống Hai Liêm đã đầu trên 1,5 tỉ đồng để xây dựng kho chứa hơn 700 tấn, 2 lò sấy lúa, 2 máy tách hạt và thiết bị đóng bao để hoàn thiện quy trình sản xuất lúa giống cung cấp ra thị trường. Hiện tại, cơ sở cung cấp các giống lúa chủ lực như: Jasmine, OM 4218, OM 5451... Trung bình, 1 kg lúa giống xác nhận có giá từ 8.000 đến 9.000 đồng. Hằng năm, cơ sở bán ra thị trường trên 600 tấn lúa giống, doanh thu trên 5 tỉ đồng/năm. Không chỉ là nông dân sản xuất kinh doanh giỏi, ông Hai Liêm còn giúp đỡ nhiều nông dân bằng cách bán lúa giống trả chậm không tính lãi, tận tình hỗ trợ về kỹ thuật. Nhờ đó, nhiều bà con nông dân và khách hàng gần xa khen ngợi cơ sở cung cấp lúa giống chất lượng cao và cách phục vụ rất nhiệt tình, chu đáo. Anh Trần Văn Thu, một người dân địa phương cho biết: "Nhờ anh Hai Liêm bán lúa giống trả chậm mà bà con giảm bớt phần khó khăn trong sản xuất. 3 năm nay tôi đều mua lúa giống trả chậm của anh Hai Liêm, vì giống ở đây nẩy mầm khỏe, nhẹ phân, ít sâu bệnh... cho năng suất cao. Mỗi khi có gút mắt về kỹ thuật, bà con trong khu vực thường đến nhà anh Hai Liêm nhờ giúp đỡ, anh chỉ dẫn tường tận cách chăm sóc, loại thuốc cần phun xịt...". Nhắc tới những lời khen tặng của bà con, ông Hai Liêm bộc bạch: "Tôi từng trải qua những năm tháng nghèo khó nên rất hiểu tâm trạng lo lắng của bà con, hễ làm được gì cho bà con là mình làm ngay. Đây cũng là cách làm của riêng tôi trong quá trình học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác Hồ".

Ông Võ Văn Nhạn, Chủ tịch Hội Nông dân phường Trung Kiên, cho biết: "Cơ sở sản xuất lúa giống của anh Hai Liêm đã giải quyết việc làm cho 15 lao động làm việc quanh năm và hàng chục nhân công làm việc theo thời vụ tại địa phương. Anh Hai Liêm còn là mạnh thường quân tích cực trong nhiều phong trào của địa phương, từ đóng góp xây dựng giao thông nông thôn, xây dựng nhà tình thương, đến giúp đỡ những học sinh có hoàn cảnh khó khăn... Bên cạnh làm kinh tế giỏi, anh Hai Liêm còn giúp nhiều nông dân khấm khá lên nhờ mô hình sản xuất lúa giống. Anh là một trong những tấm gương nông dân điển hình trong Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh".

THANH THƯ

Hội thảo chủ đề “Các vấn đề phát triển chuỗi giá trị ngành hàng xoài”

Nguồn tin: Báo Đồng Tháp

Ngày 26/6, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Đồng Tháp tổ chức buổi hội thảo đầu bờ với chủ đề: “Các vấn đề phát triển chuỗi giá trị ngành hàng xoài”.

PGS-TS Trần Văn Hâu - giảng viên Khoa Nông nghiệp và Sinh học Ứng dụng Trường Đại học Cần Thơ, giải đáp thắc mắc của nhà vườn

Nhiều thắc mắc của nhà vườn liên quan đến vấn đề, như: ứng dụng khoa học kỹ thuật như thế nào để phù hợp với yêu cầu của nhà nhập khẩu; giải pháp hạn chế một số loại bệnh phổ biến trên xoài; các giải pháp nâng cao chất lượng xoài sau thu hoạch; phương thức canh tác xoài bền vững trong điều kiện biến đổi khí hậu… Những thắc mắc của nhà vườn đều được các nhà khoa học giải đáp tường tận.

Các nhà khoa học khuyến cáo, để sản xuất xoài hiệu quả, bền vững thì nhà vườn cần tính tới những giải pháp lâu dài, như: sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật hợp lý, đúng cách, đúng thời điểm, tránh tình trạng lạm dụng hoặc sử dụng quá liều gây ảnh hưởng đến sức khỏe cây cũng như chất lượng trái xoài.

Các chuyên gia khuyến cáo, để giúp cây xoài phát triển bền vững, nhà vườn cần tăng cường sử dụng các giải pháp vi sinh cũng như phân hữu cơ. Đây là nền tảng giúp nâng cao phẩm chất trái xoài, giúp tăng tuổi thọ cây xoài.

Mỹ Lý

Bỏ dưa hấu trồng dưa lê

Nguồn tin: Báo Hậu Giang

Giá cả bấp bênh, đầu ra không ổn định, nên 1 năm nay nhiều nông dân chuyên trồng dưa hấu ở xã Long Trị, thị xã Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang đã chuyển sang trồng dưa lê với diện tích gần 5ha.

Gia đình anh Hồ Ngọc Triều, ở xã Long Trị đang xuống 6 công dưa lê.

Anh Hồ Ngọc Triều, ở ấp 1, xã Long Trị, là một trong những hộ chuyển từ cây dưa hấu sang trồng dưa lê. Anh Triều mới thu hoạch xong 6 công dưa lê và hiện tại đang tiếp tục xuống giống tiếp vụ dưa mới. Anh Triều cho biết: Cây dưa lê rất dễ trồng, là giống ngắn ngày từ 50 - 60 ngày là thu hoạch được. Khi bắt đầu trồng, thương lái đã đặt cọc mua sản phẩm của mình. Vụ vừa rồi thương lái đến tận nơi thu mua với giá 5.500 đồng/kg loại 5 quả/kg. Với 6 công dưa lê vụ rồi tôi thu được trên 12 tấn trái, với giá bán như vậy, trừ hết chi phí tôi thu lời trên 40 triệu đồng.

NGUYÊN HÀ

Hiệu quả mô hình trồng xoài cát Hòa Lộc

Nguồn tin: Báo An Giang

Với 18 công đất vườn trồng xoài cát Hòa Lộc, bình quân mỗi năm, gia đình anh Hồ Thanh Tùng (sinh năm 1973) ở ấp An Thạnh, xã Hòa An (Chợ Mới, An Giang) thu nhập trên 400 triệu đồng. Thành công của anh rất đáng để nhiều nông dân trong và ngoài xã học tập.

Duyên với cây xoài

Sinh ra trong một gia đình có 6 anh chị, cuộc sống gia đình lại không khá giả. Nhà có ít đất nên khi lập gia đình, anh Tùng được ba mẹ cho 2 công đất để làm ăn. Lúc bấy giờ, cuộc sống của anh gặp nhiều khó khăn, vất vả. Để trang trải cuộc sống, ngoài trồng rau màu, anh còn đi mua “xoài lá” của bà con trong xã. Nhớ về thời điểm đó, anh Tùng bộc bạch: “Có được một ít vốn cha mẹ cho, thêm vào đó là một chút kinh nghiệm khi chăm sóc xoài cho gia đình nên tôi tính đến chuyện đi mua “xoài lá” của người khác. Mua “xoài lá” là mua lúc xoài chưa có trái, khi đến mùa mình tới thu hoạch. Nhờ vậy, đời sống gia đình tôi dần trở nên ổn định”.

Cũng trong thời điểm này, nhận thấy xoài cát Hòa Lộc có chất lượng cao, thịt thơm, ngon, bán có giá cao, nhất là đất cồn thích hợp với cây xoài nên anh chọn xoài cát Hòa Lộc để trồng trên diện tích đất gia đình theo phương pháp trồng bằng hạt. Theo anh Tùng, trồng bằng hạt tuy thời gian cho trái lâu hơn khoảng 1 năm so với chiết cành, nhưng có ưu điểm là rễ bám sâu nên không sợ nước ngập khi lũ về. Từ 2 công ban đầu, đến nay diện tích đất trồng xoài của anh lên đến 18 công, với khoảng 500 gốc. Để có một vườn xoài như hiện tại là cả một quá trình cần cù, siêng năng, dành nhiều thời gian cho việc chăm sóc ngay từ lúc trồng đến khi thu hoạch trái. Anh Tùng cho biết: “Vườn xoài nhà tôi cho thu hoạch rải vụ quanh năm, vì vậy sau mỗi vụ thu hoạch phải chăm bón các loại thuốc nhiều dinh dưỡng cho cây mau lại sức. Trong thời gian canh tác phải thường xuyên chăm sóc, cắt cành, tạo tán, tỉa bỏ những chùm nhiều trái và chỉ để lại những trái có kích cỡ đều nhau, không bị bệnh hay méo, nhờ vậy trái lớn rất đều và đẹp”.

Vườn xoài cát Hòa Lộc của anh Tùng

Theo nhận định của anh Tùng, xoài cát Hòa Lộc là loại cây dễ trồng, nhẹ công chăm sóc. Tuy nhiên, trong quá trình trồng cần chú ý đến đối tượng sâu đục thân vì có thể làm chết cây. Ngoài ra, nếu ra bông ngay thời điểm mùa mưa cần chú ý đến bệnh thán thư tấn công lên lá, hoa và trái làm giảm năng suất đáng kể nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Vườn xoài cho “quả ngọt”

Gia đình anh Tùng vừa bán dứt điểm đợt xoài cuối vụ với năng suất 2 - 2,2 tấn trái, bán cho thương lái giá 25.000 đồng/kg. Anh Tùng chia sẻ: “Do được chăm sóc kỹ nên hạn chế được nhiều bệnh ảnh hưởng đến chất lượng trái. Đồng thời, do được bao trái từ nhỏ, nên trái to, bóng đẹp, được thương lái ưa chuộng. Những năm gần đây, giá xoài cát Hòa Lộc trên thị trường thường mức cao. Giá xoài chính vụ dao động từ 18.000 - 25.000 đồng/kg. Giá xoài trái vụ ở mức giá 32.000 – 35.000 đồng/kg, có thời điểm lên đến 52.000 đồng/kg. Bình quân mỗi năm, gia đình tôi thu nhập từ xoài khoảng 400 – 470 triệu đồng”.

Từ một nông dân ít đất ruộng, nhưng nhờ cần cù, siêng năng, chịu khó mà anh Tùng đã vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Với nguồn thu nhập cao từ cây xoài cát Hòa Lộc, gia đình anh Tùng đang xây dựng ngôi nhà mới khang trang trị giá khoảng 700 triệu đồng. Ngoài ra, 2 người con của anh Tùng đều được học hành đến nơi đến chốn: Con gái lớn đang là sinh viên năm 3 ngành Du lịch của một trường đại học ở TP.HCM; con trai út đang chuẩn bị vào học lớp 10. Anh Tùng là nông dân sản xuất giỏi cấp tỉnh 6 năm liền và UBND xã đang đề nghị tỉnh xét danh hiệu nông dân sản xuất - kinh doanh giỏi cấp Trung ương cho anh.

Ông Trần Thanh Tâm, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hòa An cho biết, những năm gần đây, phong trào chuyển đổi cây trồng từ đất trồng lúa, màu sang lập vườn ở cồn An Thạnh diễn ra mạnh mẽ, trong đó có mô hình trồng xoài cát Hòa Lộc của anh Tùng. Nhiều hộ dân trong ấp thấy vậy đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng. “Nếu nông dân có nhu cầu chuyển đổi cây trồng, Hội Nông dân xã sẽ tổ chức các lớp tập huấn về kỹ thuật trồng trọt cho bà con”- anh Tâm cho biết.

ĐỨC TOÀN

Kỹ thuật canh tác cây có múi thích nghi với hạn mặn

Nguồn tin: Báo Đồng Khởi

Thu hoạch bưởi da xanh ở xã Phú Thuận, huyện Bình Đại. Ảnh: H.Vũ

Cây có múi được phân bố rộng trên địa bàn tỉnh Bến Tre. Đặc biệt là vùng nhiễm lợ trung bình như huyện Giồng Trôm, Mỏ Cày Nam và Mỏ Cày Bắc với các chủng loại phong phú như chanh giấy, cam, quýt, bưởi.

Nhóm cây này có thể chịu được mặn khoảng 3‰ trong điều kiện không tưới nước lên liếp, nhưng cây sẽ giảm sinh trưởng, phát triển và khả năng nuôi trái. Vì vậy, giải pháp ngăn mặn, trữ ngọt, hạn chế bốc thoát nước tự do trong vườn cây có múi trong mùa hạn mặn là rất cần thiết. Bên cạnh đó, việc trồng mới cần chọn tổ hợp gốc ghép chịu mặn rất quan trọng. Mặt khác, việc sử dụng phân bón thích hợp sẽ làm tăng tính thích ứng của cây trồng, giúp kéo dài thời gian khai thác và gia tăng hiệu quả kinh tế.

Cải thiện hệ thống thủy lợi

Cần phải thiết lập hệ thống đê bao chung trong khu vực hoặc từng vườn nhằm đảm bảo chống ngập khi triều cường, ngăn mặn, trữ ngọt trong mùa khô. Đê bao phải đủ rộng và cao hơn mực nước cao nhất trong năm tối thiểu 0,3m, có gia cố hàng năm tùy theo diễn biến khí tượng thủy văn. Thiết lập hệ thống cống cấp thoát nước của vùng hoặc từng vườn với khẩu độ phù hợp. Nên có cống cấp và thoát nước riêng (nếu điều kiện cho phép) sẽ giúp sự luân chuyển nước tốt, chống sự tích tụ phèn, mặn trong vườn.

Bên trong cần nạo vét hệ thống mương vườn sao cho đủ sâu, rộng, kín nước (không bị rò rỉ bởi các lỗ mọi) để làm chức năng trữ ngọt, đủ nước tưới cho các tháng mặn cao điểm trong mùa khô. Chú ý đến việc lập các hồ chứa nước ở trung tâm vườn với trữ lượng chứa đáp ứng được nhu cầu nước của vườn trong các tháng khô nóng cao điểm. Theo dõi lúc nước ngọt ở các kỳ triều thấp (nước kém, gió chướng yếu) để bơm nước ngọt bổ sung vô hệ thống mương chứa, nhưng vẫn còn cách mặt liếp tối thiểu 0,6m để không làm thối rễ.

Dùng bạt phủ mặt mương, hồ chứa cũng giúp hạn chế mất nước do bốc thoát bề mặt đáng kể (khoảng 10 - 15 mm/ngày, tức khoảng 2m nước trong 6 tháng mùa khô, nếu hệ thống mương, hồ chứa không được cung cấp nước ngọt bổ sung). Thiết kế hệ thống lấy nước bổ sung ngoài đê bao để tận dụng lấy nước tưới cho vườn khi nước lợ dưới 2‰. Chú ý không tưới nước lên tán cây để tránh gây cháy lá, tưới với lượng nước đủ cung cấp cho cây và rửa được phèn mặn tích tụ trên mặt liếp. Trong vườn cần phủ liếp giữ ẩm trong mùa khô bằng các vật liệu có sẵn như các tàu dừa, cỏ khô, rơm rạ… hoặc màng phủ nông nghiệp. Sử dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước cũng giúp kéo dài thời gian cấp nước cho vườn bởi hệ thống trữ ngọt trong vườn.

Sử dụng gốc ghép bón phân hợp lý

Việc sử dụng cây ghép với gốc ghép chống chịu mặn là rất cần thiết. Các nghiên cứu bước đầu cho thấy các gốc ghép như bưởi bồng, bưởi đường hồng, bưởi bung và sảnh có khả năng chống chịu mặn ở nồng độ 8‰ trong thời gian 60 ngày. Trong đó, tổ hợp bưởi da xanh ghép trên gốc sảnh có sức sinh trưởng mạnh nhất.

Bổ sung một số loại phân bón và bón phân hợp lý sẽ giúp tăng tính chống chịu với hạn mặn; chủng loại, số lượng, cách bón cho cây có múi.

Phân chuyên dùng cho cây ăn trái của Công ty phân bón Bình Điền có công thức: AT.1 (NPK 18-12-8+TE); AT.2(NPK 7-17-12+TE); AT.3 (NPK 14-10-17+TE). Có thể sử dụng các loại phân khác có công thức và tính năng tương tự. Bón NPK trong năm phù hợp với giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây trồng, trừ giai đoạn hạn mặn thiếu nước ngọt để tưới.

Vôi Dolomite chứa khoảng 70% CaCO3 và 10% MgCO3 là 2 chất trung lượng cần thiết cho cây có múi, nên chia làm 2 lần bón (tháng 4 và tháng 9 dương lịch hàng năm), mỗi lần 50% lượng vôi, có tác dụng chống nứt trái, khử chua, giảm ngộ độc do phèn mặn.

Phân chuồng hoai bón toàn bộ một lần vào đầu mùa mưa.

Super Humic và phân hữu cơ đều có tác dụng cải thiện lý hóa tính của đất theo hướng tăng khả năng thông khí, cấp thoát nước, tăng khả năng giữ và điều tiết phân bón cho cây trồng; từ đó, tăng năng suất, chất lượng cho vườn. Bón Super Humic bằng cách trộn chung với các lần bón phân NPK trong năm.

Quan tâm dịch hại

- Nhện (đỏ, trắng, vàng) thường gây hại nặng trên lá và vỏ trái trong điều kiện khô nóng. Chúng tập trung chích hút ở bề mặt lá, vỏ trái làm cho trái bị da lu, da cám. Có thể phun thuốc trừ nhện như Abamectin, Kumulus, Alfamite, dầu khoáng kết hợp với chất bám dính phun kỹ cả 2 mặt lá, phun làm 2 lần cách nhau một tuần. Nuôi kiến vàng trong vườn cũng góp phần diệt nhện.

- Bọ trĩ thường gây hại nặng các đợt hoa trái non trong mùa nắng. Phun dầu khoáng, Penalty, Actara vào lúc cây ra hoa 2 lần cách nhau 5 ngày trước và sau khi trổ rộ có tác dụng phòng trị tốt.

- Rệp dính chích hút làm cho vỏ, thân, cành bị khô nứt. Phòng trị bằng các thuốc trừ rệp như Penalty, Yamida. Có thể hỗn hợp với thuốc trừ nhện để giảm công phun thuốc. Có thể pha nước rửa chén 3‰ để lau lên vùng vỏ, thân, cành bị rệp gây hại cũng có tác dụng phòng trị tốt.

- Bệnh xì mủ thân cành do nấm Phytophthora sp. gây ra. Bệnh gây hại nặng trong mùa nắng nếu không được chủ động phòng trị. Việc cạo sạch các vết bệnh vừa xuất hiện rồi thoa thuốc Aliette hoặc Mataxyl làm 2 lần cách nhau 5 - 7 ngày, pha đậm đặc theo hướng dẫn trên bao bì thường đạt hiệu quả trị bệnh cao.

- Sâu đục trái thường gây nặng trong các tháng khô, nóng cao điểm. Phòng trị bằng cách tiêu hủy các trái bị nhiễm sâu trong nước vôi 1%; phun thuốc trừ sâu lúc trái còn nhỏ, sau đó bao trái bằng lưới mùng ni-lon, định kỳ khoảng 1,5 tháng phun thuốc trừ rầy, rệp một lần lên các bao trái để chống tái nhiễm.

Lưu ý khi chăm sóc

Trước khi mặn xâm nhập, cần chủ động tích ngọt trong hệ thống mương chứa, tích cực phủ gốc giữ ẩm và tưới đủ ẩm; kết hợp bón vôi và phân thúc cho vườn.

Khi hạn mặn xảy ra, cần củng cố hệ thống phủ liếp giữ ẩm, tưới nước ngọt đã dự trữ cho cây với hệ thống tưới tiết kiệm nước, khoảng cách giữa 2 lần tưới khoảng 5 - 7 ngày. Nếu nước dự trữ còn nhiều thì kết hợp bón phân thúc theo lịch dự kiến. Điều chỉnh số trái trên cây phù hợp với điều kiện thời tiết thực tế, tránh để trái quá nhiều trong điều kiện cấp nước có hạn sẽ làm cây kiệt sức, dễ bị chết sau hạn mặn.

Khi kết thúc thời kỳ hạn mặn, cần bón phân có nhiều lân, acid humic như phân hữu cơ các loại, Super Humic, DAP hoặc Super lân, vôi Dolomite để giảm thiểu độc chất do phèn, mặn, kích thích cây ra rễ mới phục hồi sinh trưởng. Sau khi cây ra tược non được khoảng 3 - 4 tuần và có mưa đầu mùa ổn định thì tiến hành chăm sóc bón phân bình thường trở lại.

N.Dũng

Mùa xoài buồn

Nguồn tin: Báo Khánh Hòa

Năm nay, hạn hán kéo dài, sâu bệnh hoành hành nên sản lượng xoài ở huyện Cam Lâm (Khánh Hòa) chỉ đạt khoảng 50%. Do sản lượng thấp nên giá được đẩy lên cao và xảy ra tình trạng tranh mua, tranh bán.

Tranh mua, tranh bán

Những ngày này, vụ xoài sắp kết thúc nên không khí mua bán tại các vựa xoài ở Cam Lâm trở nên trầm lắng. Tại vựa xoài của ông Lê Khánh Huynh (thôn Đồng Cau, xã Suối Tân), lác đác vài người còn đem xoài đến bán. Trao đổi với chúng tôi, ông Huynh cho biết, năm nay, xoài mất mùa nên sản lượng giảm đến 50%. Từ đầu mùa đến nay, vựa chỉ thu mua được khoảng 30 tấn. Do cung giảm nên giá đẩy lên cao. Xoài Thủy Triều đầu vụ (loại 1) giá 15.000 - 16.000 đồng/kg, có lúc đến 18.000 đồng/kg; xoài Úc 45.000 đồng/kg; xoài tứ quý 15.000 đồng/kg... “Năm nay, các vựa làm ăn khó khăn, sản lượng không có nên không tránh khỏi tình trạng tranh mua, tranh bán. Trong khi đó, thị trường Trung Quốc lại không nhập hàng, chỉ “ăn” xoài Úc, Đài Loan nên hàng chủ yếu tiêu thụ nội địa”, ông Huynh nói.

Thu hoạch xoài Úc

Tại vựa xoài Cúc trên Quốc lộ 1A, địa bàn xã Cam Hòa không khí thu mua tẻ nhạt. Bà Cúc ngồi tính lại sổ sách, vài công nhân đang sắp xếp thùng xoài, chuẩn bị cho đợt hàng cuối. Quan sát xung quanh vựa, chúng tôi nhận thấy lượng xoài thu mua được rất ít, chất lượng không tốt như mọi năm, trái nhỏ. Tranh thủ vài phút quay ra tiếp chuyện, bà Cúc cho biết, hiện nay, vựa chỉ thu mua xoài Thủy Triều và xoài bồ, bởi các loại xoài mà thị trường Trung Quốc cần rất khó tranh mua. Vì vậy, hàng đưa ra phía bắc chỉ tiêu thụ tại các chợ trong nước như: Hà Nội, Hải Dương… Tuy nhiên, hiện nay, xoài cũng “đụng” hàng trái cây miền bắc như nhãn, vải thiều, đồng thời thời tiết mưa nắng thất thường nên tiêu thụ rất chậm.

Do mất mùa nên xoài chất lượng kém.

Theo một số chủ vựa, thương lái Trung Quốc cắm chốt tại Cam Lâm thu mua xoài Úc, đẩy giá lên cao khiến không ít chủ vựa phải chuyển sang tiếp tay cho thương lái Trung Quốc. Những ngày gần đây, khi gần hết vụ, thương lái Trung Quốc rút đi, nên xoài chủ yếu được tiêu thụ trong nội địa.

Sâu bệnh hoành hành

Nắng nóng kéo dài, các loại sâu bệnh phát sinh khiến nhà vườn phải vất vả đối phó. Ông Diệp Thế Thanh (xã Cam Hải Tây) vốn có nhiều kinh nghiệm trong nghề trồng xoài, nhưng năm nay cũng đành bó tay. “Nắng hạn, sâu bệnh quá dữ, nhất là dịch bọ trĩ, xịt bao nhiêu thuốc cũng không hết, xịt xong bọ trĩ có giảm song chỉ được vài ngày lại tái phát. Riêng tiền thuốc bảo vệ thực vật đã ngốn hết 70 triệu đồng”, ông Thanh cho biết. Diện tích vườn xoài của ông 3,7ha, trong đó hầu hết là xoài Úc vừa chuyển đổi, còn lại 5 sào (5.000m2) xoài Thủy Triều cho sản lượng 15 tấn, giảm hơn 50% so với các niên vụ trước.

Tăng cường phun thuốc diệt bọ trĩ tại vườn xoài ông Nguyễn Hữu Tuấn

Ông Nguyễn Hữu Tuấn (thôn Tân Hải, Cam Hải Tây) là một chủ vườn “chung thủy” với cây xoài Thủy Triều không chuyển đổi sang xoài Úc. Vườn xoài nhà ông vẫn giữ nguyên những gốc xoài cổ thụ mấy vòng ôm. Ông Tuấn chia sẻ: “Thời gian đầu, xoài ra bông khá ổn định, không bị sâu bệnh, trái lớn, nhưng những lứa sau gặp mưa lai rai, bọ trĩ phát triển mạnh khiến da xoài sần sùi, thâm đen, trái đèo… Tuy nói là có thuốc đặc trị, bà con hay dùng loại thuốc hiệu cây táo nhưng hiện nay thuốc này cũng không còn hiệu nghiệm, bởi đã có hiện tượng kháng thuốc”. Dịch bọ trĩ hoành hành khiến sản lượng của vườn xoài ông Tuấn giảm đáng kể, chỉ đạt 6 - 7 tấn. Tuy là nhà vườn có số lượng xoài lớn và giá cao, nhưng do chi phí cao, sản lượng thấp, tất toán vụ xoài, ông Tuấn chỉ dư 100 triệu đồng, tạm đủ trang trải và đầu tư cho vụ tới.

Tập kết xoài đến vựa

Bên cạnh nạn bọ trĩ tác oai tác quái, người trồng xoài Cam Lâm còn lo tất bật chống hạn. Ông Trần Văn Linh (thôn Tân Hải, Cam Hải Tây) cho biết, ông vừa đầu tư đào ao với chi phí 20 triệu đồng, kéo ống dài hàng trăm mét tưới cho vườn xoài. Tình trạng nắng hạn làm cho cây xoài yếu sức, hạn chế bông, sản lượng giảm mạnh.

Theo ông Nguyễn Minh Tâm - Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Hải Tây - địa phương có diện tích xoài lớn nhất huyện với gần 1.000ha, cho biết: “Hiện nay, vẫn chưa có thuốc đặc trị diệt bọ trĩ, bà con phun 2 - 3 đợt là xảy ra kháng thuốc. Hội Nông dân xã kiến nghị các cơ quan chức năng nghiên cứu, tìm kiếm loại thuốc đặc hiệu diệt bọ trĩ, giúp nông dân ngăn chặn dịch”.

Tập kết xoài đến vựa

Sắp có nhãn hiệu xoài Cam Lâm

Theo lãnh đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cam Lâm, tổng diện tích xoài toàn huyện khoảng 4.000ha, chủ lực là xoài Thủy Triều. Tuy nhiên, mấy năm gần đây, xoài Úc có giá nên diện tích chuyển đổi ồ ạt, hiện lên tới 1.700 - 1.800ha. Năm nay, xoài mất mùa do nắng hạn, nạn bọ trĩ hoành hành làm giảm sản lượng đáng kể. Huyện đang kiến nghị Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đề xuất với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu vấn đề này. Trước mắt, Trạm Trồng trọt và bảo vệ thực vật hướng dẫn nông dân dùng vòi nước cao áp phun mạnh để rửa sạch vết sâu bệnh, kết hợp nhiều loại thuốc phun xịt tránh kháng thuốc. “Hiện nay, dự án trồng xoài tiết kiệm nước triển khai tại 3 điểm: Cam Hải Tây, Cam Thành Bắc và thị trấn Cam Đức, mỗi điểm 10 - 20ha. Dự án nhân rộng 1.500ha/3 địa phương này vẫn chưa thể triển khai vì chưa có vốn”, ông Nguyễn Ta - Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết.

Người trồng xoài Cam Lâm vẫn ngán ngẩm tình trạng được mùa mất giá, được giá mất mùa, nên mong quả xoài sớm có thương hiệu để uy tín được nâng cao. Theo ông Trương Văn Châu - Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng Cam Lâm, thương hiệu quả xoài Cam Lâm vừa được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ công nhận nhãn hiệu tập thể và huyện sắp tổ chức công bố thương hiệu. Các công việc còn lại là vận động thành lập các tổ triển khai thương hiệu, tập huấn quy trình, cách thức, quy định sử dụng nhãn hiệu và khảo sát số hộ trồng xoài tăng giảm mỗi năm để quản lý tem, tránh tình trạng thất thoát…

Vĩnh Lạc

Hiếu Giang tổng hợp