Thấy cây mít ruột đỏ xơ vàng có nguồn gốc từ Malaysia có hiệu quả kinh tế, ông Đặng Hữu Lễ, xã Song Phụng, huyện Long Phú (Sóc Trăng) đã mạnh dạn trồng 2ha. Chỉ qua 2 năm, mít đã cho thu hoạch trái, thị trường tiêu thụ tốt, giá cao đã đem về nguồn thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm tại hộ.

Với kinh nghiệm lâu năm về trồng cây ăn trái, việc chăm sóc cây mít đối với ông Lễ rất dễ dàng. Mít từ lúc ra hoa đến thu hoạch trái khoảng 4 tháng, mỗi đợt ra hoa thì số lượng trái đậu rất nhiều. Do đó, để bảo vệ cây và trái phát triển tốt, mỗi cây chỉ để từ 4 - 5 trái.

Ông Lễ chia sẻ: "So với nhiều loại cây trồng như: nhãn, vú sữa... thì cây mít dễ trồng hơn và phát triển rất nhanh, ít bị sâu hại tấn công nên hạn chế được việc sử dụng các loại thuốc phòng trị trên cây, giảm đáng kể chi phí, đặc biệt là trái mít có trọng lượng lớn. Nếu 1 cây mít từ 4 - 5 trái, có giá bán tốt thì đem về số tiền lên đến 5 - 10 triệu đồng/cây/năm".

Ông Đặng Hữu Lễ, xã Song Phụng, huyện Long Phú (Sóc Trăng) bên vườn mít ruột đỏ xơ vàng đem về thu nhập cho gia đình hơn 400 triệu đồng/năm. Ảnh: THÚY LIỄU

Theo kinh nghiệm của ông Lễ, mít phải trồng trên diện tích đất cao, không bị ngập nước, liếp vườn phải có rãnh thoát nước tốt. Trong mùa nắng nóng tưới nước cho cây 2 ngày/1 lần, còn mùa mưa không cần tưới nước.

Quy cách trồng mít là cây cách cây 3 mét, hàng cách hàng 5 mét; định kỳ 15 ngày bón phân hữu cơ cho cây 1 lần, nhằm giúp rễ cây phát triển tốt hơn và phun các loại thuốc sinh học để phòng, chống các loại côn trùng, sâu hại đục thân, đục trái ảnh hưởng đến cây và năng suất trái sau thu hoạch. Cây mít có trái quanh năm, vì vậy muốn bán mít vào thời điểm giá tốt trong năm, có thể xử lý cho cây ra hoa kết trái để thu hoạch các tháng 6, 7, 8 âm lịch.

Thời điểm hiện tại, vườn mít ruột đỏ của ông Lễ đã được 3 năm tuổi và đã thu được nhiều đợt trái. Tính riêng trong năm 2023, tổng sản lượng mít trái thu về hơn 20 tấn, lời hơn 400 triệu đồng. Còn từ đầu năm 2024 đến nay, thu hoạch hơn 10 tấn trái, giá bán bình quân từ 15.000 - 95.000 đồng/kg, lời hơn 200 triệu đồng.

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Sóc Trăng Liễu Nghĩa Tín đánh giá: "Mô hình trồng mít ruột đỏ xơ vàng của ông Đặng Hữu Lễ là mô hình mặc dù không mới, nhưng hiệu quả về mặt kinh tế rất tốt. Thông qua mô hình này, đơn vị sẽ phổ biến đến các địa phương có điều kiện tự nhiên phù hợp, thích hợp trồng mít để nhân rộng mô hình trong thời gian tới".

THÚY LIỄU

Thời điểm này, vào mùa mưa, thuận lợi cho việc trồng mới cây ăn trái. Vì vậy, giá cây giống trên địa bàn huyện Châu Thành A (tỉnh Hậu Giang) tăng mạnh, hút hàng nhất là sầu riêng. Hiện giá cây giống sầu riêng tại huyện Châu Thành A đã tăng từ 20.000-30.000 đồng/cây. Cụ thể, cây giống sầu riêng hạt lép Ri 6 có giá 120.000-160.000 đồng/cây, sầu riêng Mỏn Thon (gốc ghép cỡ 2,5-4cm, từ 2-3 cơi lá) có giá 130.000-200.000 đồng/cây tùy loại.

Thời gian qua, trái sầu riêng bán được giá cao nhờ đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Từ đó, đã kích thích người dân phát triển trồng sầu riêng, nên nhu cầu mua cây giống tăng. Cụ thể, diện tích trồng sầu riêng của toàn tỉnh Hậu Giang gần 2.500ha, với 2 giống sầu riêng phổ biến là Ri 6 và Mỏn thon. Hiện diện tích sầu riêng cho thu hoạch gần 1.000ha, năng suất bình quân từ 14-16 tấn trái/ha, giá bán dao động từ 45.000-70.000 đồng/kg tùy giống.

Theo các cơ sở cung cấp cây giống ở Hậu Giang và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, do nhu cầu trồng còn nhiều, trong khi lượng cây giống sầu riêng trong thời gian tới có thể sụt giảm, vì không đủ lượng gốc nguyên liệu để ghép chồi, khả năng giá cây giống trong thời gian tới vẫn còn ở mức cao. Để có cây giống chất lượng tốt, sạch bệnh, nông dân cần chọn cơ sở cây giống uy tín.

PHÚ HỮU

Từ kỳ vọng sẽ có vụ lúa được mùa, trúng giá nhưng nông dân tại nhiều địa phương trong tỉnh Kiên Giang lại không có niềm vui trọn vẹn khi mưa dông nhiều ngày qua gây thiệt hại nhiều diện tích lúa hè thu 2024 khi đến kỳ thu hoạch.

TRÊN 1.400HA LÚA BỊ THIỆT HẠI

Kiên Giang đang bước vào cao điểm thu hoạch lúa vụ hè thu 2024, đợt mưa lớn diện rộng kèm theo dông lốc đầu tháng 9 làm nhiều diện tích lúa đang trổ chín, gần đến ngày thu hoạch chìm trong nước. Trên nhiều cánh đồng, lúa đổ ngã nằm sát mặt ruộng, cộng thêm thời tiết có mưa làm lúa lên mộng, giảm chất lượng và năng suất từ 30-50%.

Theo thống kê của Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự tỉnh, toàn tỉnh có trên 1.400ha lúa hè thu bị thiệt hại như đổ ngã, ngập úng, giảm năng suất do mưa dông gây ra, trong đó địa phương chịu thiệt hại nhiều nhất là huyện Hòn Đất, Châu Thành, Kiên Lương.

Những ngày qua, ông Nguyễn Thành Lợi, ngụ ấp Tân Hưng, xã Mỹ Lâm (Hòn Đất) như ngồi trên đống lửa khi 4ha lúa hè thu của gia đình ảnh hưởng mưa dông bị sập gần như hoàn toàn. Để cứu vãn, cả gia đình ông Lợi thay phiên bơm nước liên tục cả ngày lẫn đêm, chờ nước rút để đưa máy vào thu hoạch ngay. Tuy nhiên, do mưa nhiều ngày nên không thể thu hoạch, hơn 60% diện tích lúa hè thu của gia đình ông Lợi đã lên mầm, thương lái không mua.

Diện tích lúa hè thu 2024 của gia đình ông Nguyễn Thành Lợi, ngụ ấp Tân Hưng, xã Mỹ Lâm (Hòn Đất) bị thiệt hại, lên mộng do mưa dông làm đổ ngã.

Nhìn cả cánh đồng sau cơn dông trở nên xơ xác, ông Lợi nói: “Tưởng chừng vụ này trúng mùa, được giá, thương lái đã đặt cọc từ hơn 1 tháng với giá 10.500 đồng/kg giống lúa ST24, nhưng không ngờ gần thu hoạch lại gặp mưa dông, lúa giảm năng suất, đổ ngã, thương lái chỉ mua từ 7.000-7.500 đồng/kg tùy vào chất lượng lúa. Nếu không gặp mưa dông, năng suất vụ này ước từ 900kg đến 1 tấn/công, nhưng giờ gia đình tôi chỉ thu hoạch được bao nhiêu hay bấy nhiêu”.

Theo ông Ngô Văn Gù, ngụ ấp Hưng Giang, xã Mỹ Lâm, lúa đổ ngã nên hộ nào cũng tranh thủ thời gian thu hoạch càng sớm càng tốt để giảm thiệt hại dẫn đến tình trạng thiếu máy gặt đập liên hợp, giá thuê tăng từ 200.000-300.000 đồng/công tùy lúa sập ít hay nhiều. Mặc dù giá thuê cao nhưng cũng không đủ so nhu cầu. Gia đình ông Gù có 3ha lúa, năng suất chỉ đạt từ 450-500kg/công.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang Lê Hữu Toàn cho biết để hỗ trợ nông dân trong thu hoạch lúa, hạn chế thiệt hại, Chi cục Thủy lợi tỉnh mở các cống trên địa bàn tỉnh, đồng thời phối hợp Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên khai thác thủy lợi miền Nam vận hành mở tất cả các cửa cống Cái Lớn, Cái Bé, Xẻo Rô để tiêu thoát nước, chống ngập úng tại những khu vực trũng thấp. Các địa phương cử cán bộ nông nghiệp hỗ trợ, hướng dẫn nông dân tập trung bơm tát, khẩn trương thu hoạch các diện tích lúa bị sập và đổ ngã.

GIÁ LÚA GIẢM

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, vụ lúa hè thu 2024 toàn tỉnh xuống giống 277.396ha, vượt 0,51% so kế hoạch, diện tích gieo sạ năm nay giảm so với vụ hè thu 2023 do một số địa phương thu hoạch lúa đông xuân trễ nên kéo dài thời gian gieo sạ vụ hè thu. Hiện nông dân đang bước vào cao điểm thu hoạch lúa vụ hè thu 2024, ước diện tích thu hoạch 143.000ha, đạt hơn 50% diện tích gieo sạ. Phần diện tích còn lại dự kiến sẽ thu hoạch dứt điểm trong tháng 9-2024.

Theo nhiều nông dân trong tỉnh, cách đây hơn 2 tuần, giá lúa vụ hè thu 2024 vẫn duy trì mức cao, giá nhiều giống lúa cao hơn so vụ đông xuân 2023-2024 từ 1.000 đồng/kg. Tuy nhiên, hiện giá lúa vụ hè thu có chiều hướng giảm, một số nơi lúa bị sập, đổ ngã, thương lái bỏ cọc, không mua hoặc mua với giá thấp. Giá lúa ST24 dao động từ 7.000-8.000 đồng/kg, giảm khoảng 2.000 đồng/kg, lúa ST25 giá khoảng 8.600 đồng/kg, giảm 1.500 đồng/kg so cách đây 2 tuần, lúa OM 18 giá 8.600 đồng/kg, giảm khoảng 1.000 đồng/kg. Với giá lúa như hiện nay, nhiều nông dân có lúa vụ hè thu bị ảnh hưởng mưa dông, năng suất giảm chỉ hy vọng không thua lỗ hoặc thu lãi ít.

Ông Nguyễn Hoàng Nam, ngụ ấp Tân Hưng, xã Mỹ Lâm cho biết: “Cả vụ lúa thuận lợi, ít sâu bệnh, thăm đồng thấy lúa phát triển tốt, hứa hẹn vụ này bội thu năng suất nhưng tới ngày thu hoạch thì niềm vui không còn trọn vẹn, lúa mất giá, giảm năng suất. Mấy ngày trước tôi còn mừng vì thương lái đặt cọc thu mua lúa với giá gần 10.000 đồng/kg, nhưng hiện lúa sập thương lái chỉ mua 7.000 đồng/kg. Tôi mong vụ này đủ tiền cày xới và lúa giống”.

Đối với diện tích lúa không bị đổ ngã, năng suất vẫn đảm bảo, giá lúa giảm nhưng nông dân vẫn thu lãi từ 30-40 triệu đồng/ha. Vừa thu hoạch xong vụ lúa hè thu, ông Lê Thanh Hải - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Tân Hưng, xã Giục Tượng (Châu Thành) cho biết: “Hợp tác xã may mắn khi thu hoạch lúa không gặp mưa dông, lúa đạt năng suất khoảng 800kg/công, bán được giá, trừ chi phí mỗi thành viên đạt lợi nhuận khá, khoảng 40 triệu đồng/ha”.

Bài và ảnh: THÙY TRANG

Trên địa bàn xã Bình Thạnh, huyện Đức Trọng (Lâm Đồng) hiện có khoảng 2 ha cà phê canh tác theo kỹ thuật “đa thân không hãm ngọn” bị nhiễm bệnh chết khô ngọn, tỷ lệ hại khoảng 20 đến 30% cây, mỗi cây bị khoảng 1 đến 2 “thân con”.

Bệnh chết khô ngọn trên cây cà phê có biểu hiện giống hiện tượng gây hại của mọt đục cành và sâu đục thân. Cây bị bệnh ban đầu có triệu chứng lá trên các cành ngọn chuyển vàng, rủ xuống sau đó khô và rụng dần chỉ còn trơ lại cành. Quả ở các cành bị bệnh chuyển vàng và khô đen dần. Sau một thời gian nhiễm bệnh, toàn bộ cành ngọn cây sẽ chết khô đen.

Để chủ động các biện pháp phòng trừ đối tượng gây hại trên cây cà phê, Trung tâm Nông nghiệp huyện Đức Trọng khuyến cáo bà con nông dân trên địa bàn xã Bình Thạnh nói riêng và các hộ dân trồng cà phê trong huyện nói chung cần tăng cường công tác thăm vườn cà phê để nắm bắt tình hình gây hại.

Đồng thời, cắt bỏ và thu gom toàn bộ thân, cành, lá, quả nhiễm để đốt, tiêu huỷ, tuyệt đối không để lại trên vườn hoặc xung quanh vườn dễ làm nguồn bệnh lây lan sang các vùng lân cận. Thường xuyên phát dọn cỏ dại, tỉa bỏ chồi vượt, cành vô hiệu, cành khuất bên trong tán giúp cho vườn thông thoáng, giảm ẩm độ vườn cây. Mặt khác, cây cà phê đang trong giai đoạn nuôi trái, bà con cần bổ sung đầy đủ, cân đối dinh dưỡng để hạn chế tình trạng thiếu dinh dưỡng hoặc bón phân không cân đối gây vàng lá, rụng quả, sinh trưởng phát triển kém, tạo điều kiện cho bệnh chết khô ngọn phát triển và lây lan.

N.MINH

Từ vụ hè thu 2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan triển khai 5 mô hình thí điểm "canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp" tại 5 địa phương thuộc các vùng sinh thái khác nhau ở ĐBSCL gồm Cần Thơ, Sóc Trăng, Trà Vinh, Đồng Tháp, Kiên Giang. Các mô hình này cũng chính là mô hình "điểm" làm cơ sở nhân rộng thực hiện Đề án phát triển bền vững 1 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030 (gọi tắt là Đề án 1 triệu héc-ta lúa CLC). Đến nay, nhiều mô hình đã thu hoạch vụ lúa đầu tiên đạt được năng suất tốt và khẳng định mang lại nhiều hiệu quả thiết thực.

Hiệu quả thiết thực

Thời gian qua, Bộ NN&PTNT đã phối hợp với các đơn vị và địa phương triển khai thực hiện được 7 mô hình thí điểm thực hiện sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp theo Đề án 1 triệu héc-ta lúa CLC, tại 5 tỉnh, thành vùng ĐBSCL. Đến nay, có 4 mô hình thí điểm (mỗi mô hình có diện tích trên dưới 50ha) được thực hiện trong vụ lúa hè thu 2024 đã có lúa thu hoạch, gồm 1 mô hình ở Cần Thơ, 1 mô hình ở Sóc Trăng và 2 mô hình ở Trà Vinh. Kết quả, lúa trong các mô hình đều đạt năng suất cao. Ước năng suất lúa của 4 mô hình thí điểm trong vụ hè thu 2024 đạt 64,52 tạ/ha, cao hơn năng suất ngoài mô hình trung bình 4,63 tạ/ha. Nông dân có lợi nhuận cao hơn so với ngoài mô hình, đồng thời giảm mạnh được lượng phát thải khí nhà kính nhờ giảm lượng sử dụng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), thực hiện tưới ướt khô xen kẽ và thu gom rơm ra khỏi đồng. Theo ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt thuộc Bộ NN&PTNT, các mô hình đều giúp nông dân có lợi nhuận cao hơn so với bên ngoài, với mức lợi nhuận cao hơn từ 4 đến hơn 7,5 triệu đồng/ha tại các mô hình ở Cần Thơ, Trà Vinh và Sóc Trăng. Nông dân đã nâng cao thu nhập nhờ năng suất lúa đạt cao hơn, bán được giá tốt và giảm được các chi phí tiền vật tư đầu vào.

Thu hoạch lúa tại mô hình thí điểm ở huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng.

Theo Cục Trồng trọt, đối với 3 mô hình thí điểm đã gieo sạ trong vụ thu đông 2024 tại Cần Thơ, Đồng Tháp và Kiên Giang, dự kiến thu hoạch lúa từ giữa tháng 9 đến cuối tháng 10-2024. Theo kế hoạch, tới đây tỉnh Trà Vinh tiếp tục xuống giống 2 mô hình trong vụ thu đông 2024 sau khi thu hoạch xong vụ hè thu và tỉnh Kiên Giang xuống giống 1 mô hình trong vụ mùa trên nền đất lúa tôm trong tháng 9 này. Vụ đông xuân 2024-2025, dự kiến diện tích thực hiện mô hình điểm tại các địa phương được nâng lên 3.344ha.

Nhân rộng mô hình

Nhằm sơ kết, rút kinh nghiệm và đề ra các giải pháp phát triển, nhân rộng mô hình, tại tỉnh Sóc Trăng, Bộ NN&PTNT vừa chủ trì phối hợp các đơn vị có liên quan tổ chức hội nghị sơ kết thực hiện 7 mô hình thí điểm sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp theo Đề án 1 triệu héc-ta lúa CLC. Tại hội nghị này, nhiều cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và nhiều chuyên gia khẳng định các mô hình thí điểm đã giúp mang lại hiệu quả thiết thực cả về kinh tế, môi trường và thúc đẩy liên kết trong chuỗi ngành hàng để phát triển bền vững. Tới đây, các bên có liên quan cần tiếp tục tích cực vào cuộc để tháo gỡ kịp thời các vướng mắc và hạn chế còn tồn tại, từ đó hoàn thiện, phát triển mô hình và nhân rộng trên quy mô lớn. Đặc biệt, ngành chức năng cần quan tâm đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và tăng cường năng lực của các bên có liên quan. Chú ý xây dựng cơ sở dữ liệu, bản đồ quản lý tài nguyên đất, dinh dưỡng, nước, biến đối khí hậu... theo từng tiểu vùng sinh thái. Hỗ trợ nông dân ứng dụng cơ giới hóa và các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất, đảm bảo áp dụng theo các kỹ thuật chính đề ra trong quy trình canh tác theo Đề án 1 triệu héc-ta lúa CLC...

Ông Nguyễn Văn Vũ Minh, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Tháp, cho rằng: "Các cơ quan chức năng Trung ương, địa phương và đơn vị, doanh nghiệp cần tiếp tục tăng cường phối hợp chặt chẽ với nhau nhằm tháo gỡ kịp thời các vướng mắc và triển khai thực hiện tốt các mô hình. Quan tâm thực hiện các giải pháp nhằm đẩy mạnh áp dụng cơ giới hóa đồng bộ và cải tiến kỹ thuật để phù hợp điều kiện thực tế từng địa phương nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, giúp chủ động phòng tránh các loại dịch hại và đáp ứng yêu cầu thực của Đề án...".

Theo ông Trần Thái Nghiêm, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, với sự hỗ trợ của Bộ NN&PTNT cùng IRRI và các bên có liên quan, mô hình thí điểm được triển khai trong vụ hè 2024 tại Cần Thơ đạt nhiều kết quả khả quan, giúp nông dân giảm được nhiều chi phí đầu vào như giống, phân bón, thuốc BVTV và giảm được phát thải khí nhà kính. Năng suất, chất lượng lúa được nâng cao, từ đó lợi nhuận cũng tăng lên. Hiện ngành Nông nghiệp Cần Thơ tiếp tục triển khai mô hình trong vụ thu đông 2024 và xây dựng kế hoạch nhân rộng mô hình trong vụ đông xuân 2024-2025, với tổng diện tích trên 200ha. Nhìn chung, việc triển khai các mô hình thí điểm theo Đề án 1 triệu héc-ta lúa CLC đang thuận lợi nhờ được các bộ, ngành Trung ương quan tâm hỗ trợ và đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn cho địa phương. Tuy vậy, các địa phương vẫn còn gặp một số vướng mắc cần Bộ NN&PTNT tiếp tục ban hành thêm các văn bản hướng dẫn, cũng như có thêm cơ chế, chính sách giúp các HTX, doanh nghiệp tham gia mô hình thuận lợi tiếp cận các nguồn vốn tín dụng. Đồng thời, tiếp tục hỗ trợ các địa phương trong khai thác, phát huy giá trị của rơm rạ sau khi thu gom ra khỏi đồng. Các địa phương cũng cần Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam và các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ thúc đẩy xây dựng thương hiệu sản phẩm để gạo tại các mô hình sớm được gắn nhãn hiệu gạo phát thải thấp…

Để phát huy các kết quả tích cực của các mô hình thí điểm, ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, đã yêu cầu Cục Trồng trọt tăng cường phối hợp các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ, các địa phương và đơn vị có liên quan để nhân rộng, phát triển mô hình trong các vụ lúa tới đây, nhất là vụ đông xuân 2024-2025. Trên cơ sở các mô hình điểm với diện tích 50ha tại các địa phương, chú ý mở rộng mô hình lên theo hướng liền ô, liền thửa gắn với đảm bảo các điều kiện thủy lợi và hạ tầng phục vụ sản xuất theo Đề án 1 triệu héc-ta lúa CLC. Tăng cường mời gọi doanh nghiệp thực hiện liên kết sản xuất, bao tiêu lúa cho nông dân trong mô hình và có hợp đồng chặt chẽ. Đặc biệt, các địa phương cần bám sát mô hình điểm tại địa phương để kịp thời điều chỉnh những gì chưa hợp lý và quan tâm theo dõi tập hợp các số liệu, dữ liệu để hình thành bộ tài liệu nhằm phổ biến, tuyên truyền về mô hình sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với điều kiện thực tế tại địa phương mình…

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG

Với tính hiệu quả cao, nhanh chóng, giải phóng sức lao động, lại bảo vệ sức khỏe cho nông dân, thời gian qua, nông dân trên địa bàn tỉnh đã bắt đầu ứng dụng drone (máy bay không người lái) vào chăm sóc cây trồng.

Chiếc drone cất cánh, bay đi chăm sóc ruộng vườn.

Bay khắp ruộng vườn

Đến vườn xoài rộng 7ha của gia đình ông Nguyễn Sơn Trung ở thôn Va Ly (xã Sơn Tân, huyện Cam Lâm, Khánh Hoà), những cây xoài tứ quý xanh tốt, những trái xoài được bao gói cẩn thận, trái nào cũng đều đẹp nhờ được chăm sóc kỹ lưỡng. Để phục vụ cho việc chăm sóc xoài, tháng 12 năm ngoái, ông Trung đã đầu tư 370 triệu đồng mua chiếc drone to đùng, có thể "cõng" được 40 lít nước cho mỗi lần cất cánh. "Chiếc drone có tải trọng 40 lít này cứ 30 phút phun tưới xong 1ha xoài. Nếu tính cả thời gian cho máy nghỉ ngơi, sạc pin, châm nước, pha thuốc, 7ha xoài của gia đình tôi chỉ 1 ngày là xong 1 đợt phun; nếu thuê người phun phải mất ít nhất 7 ngày mới xong. Chưa kể drone còn xịt đều, hiệu quả hơn so với làm tay. Máy có thể phun tất cả các loại thuốc phòng trừ dịch hại, sâu bệnh, dưỡng chất, phân bón lá… Việc sử dụng máy cũng không quá phức tạp. Khi mua máy, cán bộ kỹ thuật của hãng đến tận nơi, cầm tay chỉ việc cho mình, vài ngày là nắm bắt được cơ bản. Nhiều công đoạn, nông dân có thể thiết lập cho drone làm việc tự động", ông Trung hồ hởi.

Tại vườn xoài ngút ngàn, xanh tốt ở thôn Xuân Lập (xã Cam Tân, huyện Cam Lâm), chúng tôi lần theo tiếng xè xè của máy phát điện, nơi ông Trần Hoài Nhân đang chăm sóc xoài của gia đình mình. Chiếc drone được lập trình sẵn, cất cánh bay đi phun thuốc phòng trừ bọ trĩ phá hại rồi lại quay về khi đã hoàn thành một đợt phun. Trên màn hình tay cầm điều khiển drone là hình ảnh toàn ảnh khu vườn rộng 4ha của nhà ông theo dạng bản đồ, được chia thành nhiều ô nhỏ. “Tôi chỉ cần châm thuốc, đánh dấu vào ô cần phun, chiếc drone sẽ tự động phun đều đặn trên toàn bộ ô đó” - ông Nhân nói rồi cho biết thêm, do nơi đây điện lưới chưa đảm bảo nên nguồn điện sạc pin cho drone được sử dụng từ máy phát. Chiếc drone này được gia đình mua cách đây chưa lâu với giá 300 triệu đồng. Nhờ có nó, những đợt phun xịt thuốc bảo vệ thực vật, phân bón lá được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả.

Trên cánh đồng bạt ngàn cây mía của vùng lõi mía đường xã Ninh Xuân, Ninh Thượng, Ninh Tây… của thị xã Ninh Hòa, từng cánh bay của drone cũng đã vi vu khắp nơi. Theo ước tính, trong số hơn 4.000ha mía vùng nguyên liệu của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu AgriS Ninh Hòa, đến nay đã có khoảng 90% diện tích mía được nông dân áp dụng drone vào việc chăm sóc. Theo đại diện AgriS Ninh Hòa, mỗi đợt phun phân bón lá, thuốc phòng trừ sâu hại, tổng chi phí là 1,1 triệu đồng/ha. AgriS Ninh Hòa hỗ trợ người trồng mía 600.000 đồng, bao gồm chi phí thuê drone và một phần chi phí phân bón lá.

Bước chuyển lớn

Để có thể mang lại hiệu quả cao trong sản xuất nông nghiệp, nhiều nông dân khác cũng đã tìm hiểu, học hỏi và áp dụng drone trong nông nghiệp. Nhà ông Nguyễn Hữu Nhất (xã Cam Thành Bắc, huyện Cam Lâm) có 1ha lúa, 3 sào xoài. Thấy bố mẹ chăm sóc cây trồng quanh năm cực khổ, nhất là tiếp xúc trực tiếp với phân, thuốc hóa học nhiều không tốt cho sức khỏe, ông đã vay mượn, tích cóp được 200 triệu đồng mua một chiếc drone để phục vụ cho nhu cầu của gia đình, giải phóng bớt sức lao động cho bố mẹ. Ông còn dùng drone bay dịch vụ cho người dân trong vùng. Mỗi năm, có đến hàng trăm héc-ta lúa, bắp, dưa, mía, xoài… sử dụng dịch vụ drone của ông. Chi phí thuê drone tính theo số lượng bình xịt, mỗi bình 20 lít, phun 1 bình hết 120.000 đồng tiền công phun.

Với vườn xoài 800 cây ở thôn Cây Xoài, xã Suối Tân, huyện Cam Lâm, ông Trịnh Vinh phải thường xuyên chăm sóc xoài, nhất là phun thuốc phòng trừ sâu bệnh. Ông cho biết, xoài ra đọt, ra bông, đậu quả… đều có những sinh vật gây hại xuất hiện, cần phải phòng trừ. Trong khi đó, việc phun bằng tay, nhất là đối với những cây xoài cao 3 - 4m, cá biệt có cây trên 10m rất khó khăn, lại rất độc hại. Bởi vậy, nghe nói ở xã Cam Tân, Sơn Tân có nông dân mua drone để chăm xoài, ông Vinh và nhiều nông dân khác trong vùng đã nhiều lần đến tìm hiểu, học hỏi.

Ông Lê Văn Hùng - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Diên Lộc, huyện Diên Khánh cho biết, hợp tác xã có 287ha lúa, mỗi năm sản xuất được hơn 3.000 tấn lúa giống xác nhận. Hợp tác xã đang lên kế hoạch mùa vụ năm 2025 sẽ áp dụng drone vào một số công đoạn sản xuất lúa, phục vụ các thành viên.

Theo ông Lê Quang Ba - Quản lý đội drone các tỉnh từ Khánh Hòa đến Quảng Trị của Tập đoàn Lộc Trời, năm 2022 và 2023, Lộc Trời triển khai thí điểm việc ứng dụng drone vào chăm sóc lúa. Cụ thể là gieo sạ, bón phân và thuốc bảo vệ thực vật bằng drone tại xã Ninh Quang (thị xã Ninh Hòa) và xã Vạn Phú (huyện Vạn Ninh). Kết quả cho thấy chi phí bỏ ra cho mỗi héc-ta lúa áp dụng drone khoảng 26 triệu đồng, tương tự như thông thường nhưng diện tích lúa áp dụng drone cho năng suất cao hơn, từ đó hiệu quả kinh tế cao hơn gần 10 triệu đồng so với thông thường.

Ông Trương Tấn Hùng - Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho biết, thời gian qua, nông dân trên địa bàn tỉnh đã bắt đầu ứng dụng drone vào chăm sóc cây trồng, nhất là trong việc phun phân bón lá, thuốc bảo vệ thực vật. Drone giúp giải quyết được việc thiếu hụt công lao động nông nghiệp, bảo vệ sức khỏe cho nông dân. Việc áp dụng drone vào chăm sóc cây trồng ở Khánh Hòa còn nhiều dư địa phát triển, nhưng drone cần áp dụng ở những cánh đồng lớn, rộng hàng chục héc-ta mới phát huy tối đa hiệu quả. Do đó, cùng với việc đồng hành, khuyến khích, hỗ trợ nông dân trong việc nâng cao tỷ lệ cơ giới hóa, áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp, Hội Nông dân tỉnh cũng tập trung xây dựng các mô hình kinh tế tập thể, chi - tổ hội, tổ hợp tác, hợp tác xã nhằm tập hợp nông dân, nâng cao quy mô sản xuất.

HỒNG ĐĂNG

Trên vùng kinh tế mới, sau gần 20 năm miệt mài nỗ lực, ông Hà Thông (người dân tộc T’rin, ở xã Khánh Phú, huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hoà ) đã gây dựng được cơ ngơi khang trang, thu nhập ổn định; là một tấm gương vượt khó vươn lên.

Ông Hà Thông với đàn bò của gia đình.

Gần 20 năm trước, chàng thanh niên Hà Thông ở xã Cầu Bà đã chọn vùng đất Khánh Phú còn thưa thớt dân cư làm nơi lập nghiệp. Với quyết tâm vươn lên thoát nghèo, không quản ngại vất vả, ông vỡ đất, phát nương làm rẫy. Ban đầu ông Hà Thông trồng chuối, mì, rồi chuyển dần sang bưởi da xanh. Ngoài ra, ông còn kết hợp nuôi bò sinh sản. Để nuôi được bò sinh sản, ông tìm đến những hộ nuôi bò giỏi, cán bộ thú y học hỏi kỹ thuật chăn nuôi rồi về áp dụng. Nhờ thế, đàn bò phát triển từ vài con lên dăm bảy con, có lúc lên đến hàng chục con. Tuy nhiên, giai đoạn 2010 - 2015, giá bán bò giảm mạnh, người nuôi gần như không có lãi nên ông tạm dừng chăn nuôi bò để tập trung chăm sóc cây trồng. Trên khu vườn rẫy, ông chọn cây trồng chủ lực là bưởi da xanh. Vườn bưởi tươi tốt, cho trái đều đặn. Nhưng cũng như nhiều hộ dân trong vùng, cơn bão số 12 năm 2017 đã gây thiệt hại nặng nề vườn cây của gia đình. Lúc ấy vườn cây xơ xác, chăn nuôi không mấy hiệu quả nhưng ông vẫn nỗ lực gây dựng lại từ đầu.

Qua câu chuyện với ông, chúng tôi được biết, khi cơn bão số 12 đi qua, ông gây dựng lại từ đầu bằng cách trồng chuối, bắp, bưởi, ổi, mít, nhãn, bơ… và trồng keo ở những khu rẫy chưa chủ động được nước tưới với phương châm lấy ngắn nuôi dài. Khi trồng trọt đã ổn định, cách đây 3 năm, ông đã gây dựng lại đàn bò sinh sản với cách làm bài bản hơn. Từ số tiền tích cóp nhiều năm và vay được 50 triệu đồng từ Quỹ Hỗ trợ nông dân huyện Khánh Vĩnh, ông dồn hết vào việc mua bê cái giống Brahman và mua 1 con bò đực giống Angus để tạo đàn. Đến nay, gia đình ông có 9 con bò cái đang ở độ tuổi sinh sản. Những con bê nuôi khoảng 4 tháng đạt 100kg là xuất bán. Nhờ giống bò chất lượng, bê nhà ông bán được 15 triệu đồng/con, khá cao so với mặt bằng chung. Ông cũng dành hơn 7 sào rẫy để trồng cỏ voi và thử nghiệm một số diện tích trồng bắp sinh khối để đảm bảo chủ động nguồn thức ăn chất lượng cao cho đàn bò của mình. Trước đó, hệ thống chuồng trại đã được xây dựng và mở rộng với mục tiêu trong những năm tới, sẽ hình thành một trang trại nuôi bò với quy mô khoảng 20 con bò mẹ.

Giờ đây, giữa màu xanh cây cối, mái ngói đỏ tươi khang trang của ngôi nhà ông Hà Thông như nổi bật hơn minh chứng cho cuộc sống đủ đầy. Thu nhập từ nuôi bò sinh sản đạt cả trăm triệu đồng mỗi năm, chưa kể vườn bưởi 6 năm tuổi nay đã có trái đều đặn, ông cũng đã kịp trồng 2ha sầu riêng nay bước sang năm thứ 3 với kỳ vọng sẽ mang lại thêm thu nhập cho gia đình. Ông còn đi khắp các vùng nương rẫy ở Khánh Vĩnh để thu mua keo rồi thuê người chặt, bóc vỏ để nhập bán cho nhà máy. Tuy không nói ra con số cụ thể, nhưng thu nhập từ mô hình sinh kế đa dạng của gia đình ông Hà Thông nay đã đạt không dưới 200 triệu đồng/năm. Ngoài ra, vợ ông còn mở quán tạp hóa, quán bán đồ ăn sáng để có thêm thu nhập. “Mình phải cố gắng để con cái được học hành đàng hoàng, ăn uống đầy đủ. Nay cháu lớn học lớp 6, còn cháu nhỏ học lớp 4. Các cháu siêng học, thi thoảng còn giúp việc gia đình” - bà Cao Thị Kim Quy, vợ ông Hà Thông chia sẻ.

Bà CAO THỊ HUỲNH NHƯ - Chủ tịch Hội Nông dân xã Khánh Phú: Gia đình ông Hà Thông là một điển hình trong nỗ lực vượt khó vươn lên phát triển kinh tế, tham gia tích cực vào các phong trào nông dân trên địa bàn xã. Kinh tế ổn định, các con được chăm sóc, học hành đầy đủ, nhà cửa khang trang, ông cũng sẵn lòng giúp đỡ, chia sẻ kỹ thuật, kinh nghiệm chăn nuôi, trồng trọt với các hộ lân cận.

HỒNG ĐĂNG

Nhằm nâng cao chất lượng, đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc nông sản phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu, công tác cấp và giám sát định kỳ đối với mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói được ngành Nông nghiệp TP Cần Thơ quan tâm thực hiện.

Vùng trồng thanh nhãn được cấp mã số vùng trồng tại xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ.

Đối với mã số vùng trồng, trong tháng 8-2024, thành phố cấp 6 mã số, nâng tổng số mã số được cấp đến nay là 199 mã số với tổng diện tích 2.673ha trên các đối tượng cây trồng chủ lực như xoài, vú sữa, nhãn, sầu riêng... xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Úc, Nhật, Trung Quốc... Đối với cơ sở đóng gói tiếp tục theo dõi giám sát 16 mã số với 9 doanh nghiệp tham gia.

Ngoài việc cấp mới, ngành Nông nghiệp thành phố còn thực hiện công tác giám sát định kỳ. Trong năm 2024 tổng số mã số vùng trồng dự kiến được giám sát là 138 mã số/79 vùng. Tính đến thời điểm hiện tại, đã thực hiện được 95% so với kế hoạch. Đối với cơ sở đóng gói, tổng số mã số dự kiến được giám sát là 13 mã số/6 cơ sở. Tính đến thời điểm hiện tại, đã thực hiện giám sát 13 mã số, đạt tỷ lệ 100%. Thành phố tiếp tục giám sát các vùng trồng còn lại trong những tháng kế tiếp tùy tình hình sản xuất, thu hoạch của từng loại cây trồng.

Tin, ảnh: MỸ THANH

Vịt thường được nuôi thả ao, thả đồng hoặc nuôi trên nền đất, có nơi đầu tư chuồng trại nhưng đa số là trại hở. Tại xã Lộc Điền, huyện Lộc Ninh (tỉnh Bình Phước), nông dân Võ Phú Hải đã tiên phong đầu tư nuôi vịt trong chuồng lạnh, giúp chăn nuôi vừa sạch vừa mang lại hiệu quả kinh tế.

Vịt con mới nhập về được úm trong nhiệt độ dao động từ 35-38oC

Sau khi nghiên cứu và học hỏi kinh nghiệm nhiều nơi, anh Võ Phú Hải quyết định đầu tư hơn 1 tỷ đồng xây dựng mô hình nuôi vịt trong chuồng lạnh khoảng 5.000 con, với tổng diện tích 700m2. Bên trong chuồng lạnh, sàn được làm bằng lưới mắt cáo nhựa, cách mặt đất khoảng 50cm; trần lắp xốp cách nhiệt, hệ thống bơm nước và quạt mát được trang bị để đảm bảo nhiệt độ từ 25-28OC, tạo ra môi trường lạnh khép kín.

Theo anh Hải, chi phí nuôi bằng hệ thống làm lạnh cao hơn so với truyền thống nhưng mang lại nhiều lợi ích. “Vịt ít tiếp xúc với môi trường bên ngoài nên hạn chế được dịch bệnh, giúp vịt sinh trưởng đồng đều và phát triển tốt. Ngoài ra, người nuôi còn có thể quản lý, kiểm soát được nhiệt độ thích hợp cho từng giai đoạn của vịt. Cùng với đó, trại có hệ thống âm thanh để vịt được nghe nhạc hằng ngày” - anh Hải cho biết.

Sau khi chuồng trại được khử trùng, vịt con nhập về sẽ được úm 1 tuần với nhiệt độ dao động từ 35-38OC trước khi thả vào chuồng lạnh để nuôi. Sau khoảng 1,5 tháng, vịt đạt trọng lượng khoảng 3,5kg/con là có thể xuất chuồng. Giữa tháng 8 vừa qua, anh Hải đã xuất bán lứa vịt công nghệ cao đầu tiên.

Mô hình được đánh giá cao không chỉ bởi mang lại hiệu quả kinh tế mà còn là giải pháp chăn nuôi không gây ô nhiễm môi trường, giảm tỷ lệ hao hụt. Ông Hoàng Ngọc Anh, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Lộc Ninh nhận định: “Vịt là vật nuôi cần thời tiết mát mẻ. Vì vậy, đầu tư hệ thống chuồng lạnh để chăn nuôi bài bản sẽ giúp đàn vịt có điều kiện phát triển tốt. Đây là một trong những hướng đi góp phần phát triển nông nghiệp công nghệ cao”.

Lam Ngọc - Đặng Hùng

Sau bão số 3, thời tiết có nhiều diễn biến bất thường, các đợt mưa lớn gây ngập úng dẫn đến nguy cơ phát sinh dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm. Để bảo đảm an toàn trong chăn nuôi, ngành chuyên môn và các hộ dân đang tập trung xử lý môi trường, giám sát và phòng, chống dịch bệnh.

Cán bộ chuyên môn Chi cục Chăn nuôi và Thú y kiểm tra hoạt động của trang trại chăn nuôi xã Bách Thuận (Vũ Thư).

Quỳnh Phụ (tỉnh Thái Bình) là địa phương có nhiều gia súc, gia cầm bị chết sau bão số 3. Đến thời điểm này, các địa phương trong huyện đã cơ bản khắc phục, xử lý môi trường chăn nuôi.

Ông Nguyễn Văn Duy, Trạm trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện cho biết: Bão số 3 đã làm một số chuồng trại chăn nuôi và công trình phụ trợ bị tốc mái với tổng diện tích gần 25.200m2; 105 con lợn, 1 con bò, hơn 33.600 con gia cầm tại 17 xã bị chết. Thời tiết hiện nay vẫn có mưa, Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện tiếp tục khuyến cáo các hộ chăn nuôi có biện pháp bảo đảm đàn vật nuôi của gia đình; đồng thời, tăng cường cán bộ về các địa phương hướng dẫn nông dân sử dụng hóa chất, vôi bột thực hiện tốt việc xử lý môi trường khu vực chăn nuôi. Đối với đàn vật nuôi đến thời kỳ tiêm phòng, các hộ cần tiêm đủ mũi, đủ liều phòng bệnh theo khuyến cáo của ngành chuyên môn.

Ông Nguyễn Đức Am, xã Quỳnh Hoa cho biết: Bão số 3 đã làm tốc mái chuồng nuôi của gia đình, gây lụt vùng chăn nuôi. Đến thời điểm này, gia đình tôi đã khắc phục xong phần mái chuồng chăn nuôi lợn, tuy nhiên hiện nay thời tiết có mưa to dễ gây ngập trở lại khu vực chuồng nuôi nên tôi đã chủ động mua vôi bột để xử lý, đồng thời khơi thông cống rãnh để thoát nước kịp thời. Đối với đàn gà, tôi đã di chuyển lên khu vực cao tránh nước ngập.

Với Thái Thụy, thời điểm hiện nay huyện cũng đang tập trung khắc phục môi trường chăn nuôi tại các trang trại, hộ gia đình, bảo đảm chăn nuôi theo hướng bền vững.

Bà Lê Thị Sinh, Trạm trưởng Trạm Chăn nuôi và Thú y huyện cho biết: Sau bão số 3, một số trang trại bị tốc mái, rách bạt biogas. Các hộ chăn nuôi gia cầm, thủy cầm ở một số xã như Thái Đô, Hồng Dũng, Thụy Trình, Dương Hồng Thủy, Thuần Thành... bị thiệt hại khoảng 10.000 con. Đối với gia súc, gia cầm chết, chúng tôi đã xử lý theo quy định để bảo vệ môi trường khu dân cư. Đồng thời, khuyến cáo các hộ chăn nuôi kiểm tra hệ thống thoát nước thải, nơi chứa chất thải để hạn chế ô nhiễm. Khơi thông cống rãnh, hạn chế úng ngập khi mưa lớn. Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin cho gia súc, gia cầm theo đúng lịch để tăng khả năng miễn dịch. Thường xuyên kiểm tra đàn gia súc, gia cầm, chú ý phát hiện sớm những bất thường như ủ rũ, kém ăn để có biện pháp xử lý kịp thời.

Trên địa bàn tỉnh hiện có 1.558 trang trại, trong đó 40 trang trại chăn nuôi quy mô lớn, 491 trang trại chăn nuôi quy mô vừa, 1.027 trang trại chăn nuôi quy mô nhỏ. Tổng đàn trâu, bò 59.500 con, đàn lợn 713.000 con, đàn gia cầm 13 triệu con. Trong tháng 8/2024, lực lượng thú y cơ sở đã tổ chức tiêm 285.000 liều vắc-xin cho gia cầm, 250.000 liều vắc-xin cho đàn lợn. Bão số 3 và mưa những ngày qua đã gây thiệt hại cho các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh với số gia cầm, thủy cầm bị chết ước tính sơ bộ hơn 60.000 con; gần 150 con gia súc bị chết; một số chuồng trại bị tốc mái tôn, đổ tường bao, tường trại; 1 trang trại bị rách bể biogas bạt...

Ông Phạm Thành Nhương, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y cho biết: Mưa bão gây ngập úng là yếu tố ảnh hưởng xấu đến đàn gia súc, gia cầm, tạo cơ hội phát tán mầm bệnh, là điều kiện thuận lợi phát sinh dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm. Chính vì thế, Chi cục đã cử cán bộ về các địa phương nắm tình hình triển khai các biện pháp xử lý môi trường vùng chăn nuôi. Đối với các vùng có nguy cơ ngập lụt, chuẩn bị sẵn phương án di dời vật nuôi lên những vùng đất cao bằng cách làm chuồng che chắn cẩn thận, dự trữ đầy đủ thức ăn và bảo quản thức ăn khô ráo, không bị ẩm mốc, cung cấp đủ nước sạch cho vật nuôi. Sử dụng máy phát điện dự phòng bảo đảm an toàn cho các trang trại gia súc, gia cầm quy mô lớn khi có sự cố mất điện. Thực hiện tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin phòng bệnh cho vật nuôi theo hướng dẫn của cán bộ thú y. Tăng cường chăm sóc và nâng cao chất lượng khẩu phần ăn cho vật nuôi nhằm tăng sức đề kháng. Thường xuyên vệ sinh chuồng trại, phát quang môi trường chuồng nuôi và vệ sinh dụng cụ chăn nuôi. Định kỳ 1 - 2 lần/tuần phun tẩy uế chuồng trại và khu vực xung quanh bằng các chất sát trùng theo quy định và theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đối với xác vật nuôi chết cần xử lý theo đúng quy định của ngành chuyên môn.

Mạnh Thắng

Hiếu Giang tổng hợp