1. Thời vụ
Nước ta có thể trồng dưa hấu hầu như quanh năm. Vụ sớm (dưa Noel): Gieo trồng vào tháng 10 dương lịch và thu hoạch vào dịp Noel (20 - 30/12 DL); Vụ chính (dưa Tết):^ Gieo trồng tháng 11 DL và thu hoạch vào dịp Tết Nguyên Đán; Vụ hè (dưa Lạc Hậu): Gieo trồng vào tháng 2 - 5 DL.
2. Gieo hạt, ươm cây con
Lượng hạt giống cần thiết để trồng 1ha dưa hấu là 0,5 - 1,0 kg. Phơi hạt nơi nắng nhẹ 1 - 2 giờ, để hạt nguội rồi ngâm vào nước sạch 4 - 6 giờ, vớt hạt ra, rửa sạch nhớt rồi gói hạt trong khăn ẩm, ủ hạt 24 - 36 giờ ở nhiệt độ 28 – 30 độ C cho nức mầm. Gieo hạt trong bầu là thuận lợi nhất, tiện cho việc chăm sóc cây con, tiết kiệm hạt giống và có thời gian chuẩn bị đất trồng chu đáo hơn. Làm luống rộng 60 - 80 cm, cao 15 - 20 cm, nơi có ánh sáng đầy đủ và thoáng gió để đặt bầu.
3. Sửa soạn đất, trồng cây
- Nếu trồng trên đất ruộng lúa, nên làm đất sau khi thu hoạch lúa. Dọn sạch cỏ dại và tàn dư thực vật, cày 1 lượt, bừa 1 - 2 lượt rồi đào mương lên líp.
- Khoảng cách luống thường 2,5 – 3 m cho luống đơn và 4,5 – 6 m cho luống đôi. Mương tưới nước rộng 30 - 40 cm, sâu 40 cm. bố trí theo hướng đông tây để cây nhận được nhiều ánh sáng. Luống trồng rộng 80 - 90 cm, cao 15 - 20 cm. Muốn có năng suất cao nên trồng 2,3 - 2,5 m x 0,5 - 0,6 m, nghĩa là mật độ 9.000 cây/ha.
- Cây con được 5 - 7 ngày tuổi, có 1 - 2 lá thật thì đem trồng. Tưới nước đẫm, rạch bao nylon rồi đặt bầu vào lỗ đục sẵn.
4. Bón phân - chăm sóc:
Lượng phân bón cho dưa hấu nhiều hay ít tuỳ thuộc độ màu mỡ của đất. Đất bạc màu, đất cát cần bón nhiều phân hơn đất thịt và đất sét.
Gồm phân chuồng hoai hoặc phân hữu cơ HG01 3-2-2: 500 kg/ha; vôi bột (quét tường hoặc vôi nung từ vỏ sò): 1.000 kg/ha; phân bón NPK better 16-12-8-11 TE: 400 - 500 kg/ha.
Bón lót toàn bộ 500 kg phân chuồng hoặc phân hữu 1.000 kg vôi bột và 200 kg phân NPK HG better 16-12-8-11 TE cho 1 ha, có thể trộn với một ít thuốc BVTV như Basudin 10 H hoặc Furadan 3H để trừ kiến, dế… Bón đều trên luống hoặc bón theo hàng trồng khi làm luống. Xong trải màng phủ nông nghiệp, đụt lỗ, gieo hạt…
Bón thúc lần 1 (12 - 15 ngày sau khi trồng): 150kg phân NPK better 16-12-8-11 TE cho 1 ha
Bón thúc lần 2 (20 - 22 ngày sau khi trồng): 150kg phân NPK better 16-12-8-11 TE cho 1 ha; bón thúc thúc nuôi trái (40 ngày sau khi trồng): 100 kg phân NPK better 12-12-17TE cho 1 ha.
5. Một số sâu hại dưa hấu quan trọng
- Bọ dưa: Phòng trừ bằng cách bắt, xua đuổi thành trùng bằng tay, dùng vợt hay phun thuốc Politrin, Baythroid, Admire, Đầu Trâu BISAD 0.5 ME liều lượng 10 - 15 ml/ bình 12 - 16 lít nước. Rải thuốc hạt Basudin, Vibam ở gốc dưa sau khi trồng và trước khi cây ra hoa (kết hợp khi bón phân thúc).
- Sâu vẽ bùa: Phun thuốc Ofunack, Fenvalerate, Polirin, Oncol, Sumicidin, Đầu Trâu BISAD 0.5 ME liều lượng 10 - 15 ml/bình 12 - 16 lít nước.
- Bọ trĩ: Kiểm tra đồng ruộng thường xuyên; phun thuốc ngay khi mật độ bọ trĩ còn thấp (2 - 3 con/lá); thay đổi lọai thuốc thường xuyên để tránh bọ trĩ kháng thuốc; thuốc hữu hiệu là: Regen, Admire, Danitol, Oncol, Confidor. FEAT 25 EC liều lượng 10 - 15 ml/ bình 12 - 16 lít nước.
Đọc thêm:
Dưa hấu vuông, bưởi hồ lô được tạo như thế nào?
Bí quyết của loại bưởi hồ lô, dưa hấu vuông là tạo khuôn cho quả ngay từ khi còn bé.
Theo GS.TS Nguyễn Tài Lương, Tổng thư ký Hội các ngành sinh học, bí quyết của loại bưởi hồ lô, dưa hấu vuông là tạo khuôn cho quả ngay từ khi còn bé. Khởi đầu cho phong trào trồng dưa hấu vuông là Nhật Bản. Đất nước này đã rất thành công trong việc thương mại hóa loại quả độc đáo này.
Quy trình tạo dưa hấu vuông như sau: dưa mới hình thành được tạo khuôn cho trái dưa. Vật liệu làm khuôn để tạo ra dưa hấu vuông, tốt nhất là kính (kiếng). Thể tích khuôn thường là từ 2-2,5l để khi thu hoạch, quả dưa có trọng lượng là 2,5 kg.
Khi đó, phần dưới quả dưa có chu vi 12×12 cm, còn các mặt khác có chu vi 12×14 cm. Thời gian trưởng thành của dưa hấu là 60 ngày. Dưa hấu phát triển khoảng 40 ngày thì tiến hành đặt khung. Tùy giống và độ đồng đều của dưa, người ta làm các khung khác nhau.
Quy trình tạo bưởi hình dáng hồ lô cũng tương tự. Chính vì chỉ tác động đến việc tạo hình bên ngoài bằng cách ép khuôn cho nên chất lượng quả bên trong không hề ảnh hưởng mà vẫn đảm bảo hương vị nguyên thủy.
Ngày Tết, những quả lạ, độc thường để đáp ứng nhu cầu nhìn ngắm và là vật trưng bày cho căn phòng. Bên cạnh đó, nó còn chứa đựng yếu tố tâm linh như (màu đỏ, vàng...) để mang lại sự may mắn cho gia chủ.
Người giúp dưa hấu hóa “vàng”
Mùa này, nông dân đang tất bật trồng những sản vật phục vụ cho thị trường Tết. Trong đó, việc biến dưa hấu thành hình thỏi vàng, hình vuông của ông Trần Thanh Liêm ở khu vực 7, phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, TP. Cần Thơ được xem là hàng hiếm rất ít nông dân làm được.
* Học trồng dưa từ… Nhật
Ông Liêm đã có kinh nghiệm trồng dưa trên 20 năm ở Cần Thơ. Mỗi năm thu hoạch 4 vụ dưa, nhưng giá rất bấp bênh. Tình cờ năm 2004, ông xem trên ti vi thấy nông dân bên Nhật Bản dùng khuôn để tạo hình trái dưa rất đẹp, giá cao. Ông nghĩ, nếu nông dân bên Nhật làm được thì mình cũng làm được nên mày mò, nghiên cứu. Năm 2005, ông tự đúc khuôn bằng kim loại, theo dõi chu kỳ sinh trưởng của trái dưa để bắt đầu trồng thử nghiệm. Vụ dưa tết năm đó, ông bán cho siêu thị Co.opMart và Metro được 22 cặp dưa hình vuông với giá 180.000 đ/cặp. Những năm tiếp theo, ông cải tiến kỹ thuật trong tạo khuôn để có những trái dưa đẹp hơn, trên mặt dưa có hình “tiên đồng, ngọc nữ”, câu chúc tết... Tuy nhiên, tỷ lệ thành công không cao, vì đòi hỏi áp dụng rất nhiều kỹ thuật để có trái dưa vuông cả 6 mặt. Ông Liêm cho biết: “Muốn cho dưa hình vuông 4 hay 5 mặt thì rất dễ dàng, nhưng để dưa vuông cả mặt ở ngay cuốn dưa thì rất khó, kỹ thuật phải cao, phải chăm sóc, theo dõi rất kỹ”.
Theo ông Liêm, khi dưa ra trái được 15 ngày thì tuyển những trái dưa đẹp cho vô khuôn, sau đó kiểm tra mức độ lớn, độ lệch của khuôn dưa, chỉnh sửa cho ngay ngắn, khoảng 15 ngày sau thì thu hoạch. Tuy nhiên, để dưa lớn, ép vô cho đều và vuông thì rất khó. Trong đó, kỹ thuật bón phân và thời tiết cũng quyết định rất lớn. Ông Liêm cho biết thêm: “Khi vô khuôn gặp trời mưa thì dưa dễ bị úng do đọng nước, vỏ mỏng dễ bị thối. Vì vậy, không được bón phân hóa học mà phải bón phân dơi để dưa có vỏ cứng, ít nước. Khi thu hoạch, dưa có hình vuông, da mịn rất đẹp và bảo quản được lâu”. Sau 3 năm liên tục cải tiến kỹ thuật, đến nay tỷ lệ dưa vuông đạt yêu cầu của ông Liêm lên đến 98%. Vụ dưa Tết Canh Dần, ông trồng được 200 cặp dưa vuông bán cho thương lái ở TP. Hồ Chí Minh với giá 1 triệu đồng/cặp.
* Cải tiến thành dưa “thỏi vàng”
Nhận thấy nhu cầu thị trường rất lớn, ngoài việc tăng sản lượng dưa trong dịp tết, ông Liêm còn sáng tạo ra hình dáng mới để thu hút khách hàng. Trong đó, dưa hình thỏi vàng ông “sáng tạo” được xem là hàng hiếm mà nông dân trong vùng không làm được. Để tạo hình dưa thỏi vàng, ông chọn giống dưa Kim Hồng vì có màu vàng cho giống với màu vàng thật. Năm 2008, ông trồng được 4 cặp dưa thỏi vàng đầu tiên bán giá 2 triệu đồng/cặp. Theo ông Liêm, tạo ra dưa vuông đã khó, nhưng dưa hình thỏi vàng khó hơn gấp chục lần. Bởi vì, để có được khuôn hình thỏi vàng phải đúc rất công phu, ép dưa sao cho ra được hình thỏi vàng y như thật thì rất khó khăn. Vì vậy, tỷ lệ thành công chỉ khoảng 35%. Năm vừa rồi, ông trồng được 20 cặp dưa hình thỏi vàng bán lên TP. Hồ Chí Minh với giá 3 triệu đồng/cặp. Khi thương lái bán ra ngoài với giá cao ngất ngưởng từ 7 - 8 triệu đồng/cặp, nhưng không có hàng để bán.
Năm nay, khi chưa xuống giống dưa thì thương lái từ TP. Hồ Chí Minh đã xuống tận nhà ông để đặt hàng mua dưa bán tết. Đợt tết này, ông trồng khoảng 300 dây dưa vuông và dưa thỏi vàng để cung ứng cho thị trường tết. Dự kiến, sản lượng thu về khoảng 200 cặp dưa vuông và 30 cặp dưa hình thỏi vàng. Ông Liêm cho biết: “Giai đoạn dưa ra trái được 15 ngày là cực nhất vì vô khuôn, chăm sóc, canh giữ rất cẩn thận mới có được những trái dưa đẹp mắt chưng trong ngày tết”. Theo ông Liêm, thời gian gần đây, nhu cầu thị trường ngày càng khắt khe. Nông sản bây giờ không chỉ cần chất lượng mà phải có hình thức bên ngoài thật đẹp mới bán được. Trong đó, dưa hấu hình thỏi vàng đang được rất nhiều khách hàng ưa chuộng. Nhiều người mua dưa thỏi vàng về chưng trong ngày tết để cầu chúc cho năm mới được nhiều may mắn, làm ăn phát tài. Vì vậy, giá dưa hình thỏi vàng cao gấp mấy chục lần so với dưa bình thường mà vẫn đắt hàng.
Từ những thành công này, ông đã gửi hồ sơ đến Cục Sở hữu trí tuệ để đăng ký thương hiệu cho dưa hình thỏi vàng. Trong đó, có kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu hàng hóa và khuôn tạo hình dưa thỏi vàng. Khi có thương hiệu rồi, ông sẽ mạnh dạn đầu tư sản xuất để mở rộng thị trường tiêu thụ. Với sự tìm tòi, sáng tạo của mình, vụ dưa tết năm nay, ông hy vọng sẽ đem đến cho khách hàng những quả dưa hình lạ mắt. Đặc biệt, những quả dưa được ông biến thành “thỏi vàng” sẽ được đặt trân trọng trên bàn thờ gia tiên trong ngày tết...
Báo Hậu Giang
Công ty Hiếu Giang kính chúc bà con có những vụ mùa bội thu!
Các bài đăng khác
- Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây lan Dendro nở hoa rực rỡ đón xuân
- Chăm sóc bưởi da xanh đạt năng suất, chất lượng cao
- Các trồng dưa hấu tí hon – loại cây làm mê mẩn các bà nội trợ
- Kỹ thuật trồng cây thanh long nhanh ra nhiều quả chất lượng cao
- Kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa cúc vạn thọ nở đúng dịp Tết