Món mặn 'chuẩn mẹ nấu' gọi thèm thuồng về tuổi thơ
Thời buổi ăn ngon mặc đẹp, người ta khuyên nhau ăn nhạt để duy trì sức khỏe tốt. Nhưng trước kia, chừng mươi năm hoặc xa thêm nữa, bữa ăn mẹ nấu chỉ toàn đồ mặn.
Một phần bởi điều kiện bảo quản ngày xưa không được như bây giờ, phần nữa là cảnh khó khăn chung, các mẹ phải làm món mặn để ăn được lâu, để bớt hao bớt tốn... Chẳng phải xa xôi tới tận thời bao cấp, kí ức một người trưởng thành đôi ba mươi tuổi cũng có thể nhớ như in những bữa cơm toàn món mặn ấy.
Cá kho
Ngày ấy, bữa cơm có nồi cá kho đã là "sang" lắm. Cá trắm kho riềng, cá bống kho tiêu, cá chép kho dưa... nồi cá kho mẹ đun qua vài lửa với đủ chín nục nên vị mặn thấm rất sâu, rất đậm, phải ăn vài bữa với "được" hết nồi. Rồi thịt gà, thịt lợn cũng phải rim mặn, ram cháy khô để mẹ bớt lo bữa no bữa thiếu.
Có thịt, có cá mẹ kho mặn đã hoan hỷ; những lúc cá thịt hiếm hoi, bữa cơm nhiều món mặn vẫn thơm ngon tới độ nhớ mãi, bởi sự khéo léo chu toàn của mẹ.
Tóp mỡ
Tóp mỡ là thứ thường xuyên xuất hiện trong bữa cơm ngày ấy. Nào tóp mỡ nấu canh, nào sốt cà, nào chiên mắm, nhưng ngon nhất là xào cùng dưa chua. Dưa xào tóp mỡ ngày nay đã được xếp vào "của hiếm". Bởi thời buổi thịt cá đề huề, người ta xào dưa cùng thịt bò, khiêm tốn nhất cũng là xào lòng.
Thêm nữa, dầu ăn nay đã lên ngôi thay mỡ động vật, nên chẳng mấy ai còn nhớ tới miếng tóp mỡ quắt queo vàng giòn ngày ấy. Tóp mỡ nay có chăng là vài miếng mỡ thừa lọc ra từ khuôn ba chỉ, ai còn lưu luyến một thời quá vãng, lại mang ra chế biến vài món nho nhỏ, trong đó có dưa xào tóp mỡ, cà chua...
Đậu phụ sốt cà chua
Một trong những món ăn hàn vi được người trưởng thành ghi nhớ nhiều nhất là đậu phụ sốt cà chua. Đậu phụ giá rẻ, nhưng muốn ăn được nhiều bữa cũng phải chế biến thành món mặn như đậu rim, đậu sốt cà chua.
Nguyên liệu đơn giản, có phần "rẻ tiền" mà cái bị mặn mòi, béo bùi của đậu phụ sốt cà đã giúp bao bữa ăn trở nên ngon miệng.
Tép rang khế chua
Không ít người phàn nàn, thủa nhỏ có biết bao món ăn nhiều đến mức "ngán đến tận cổ", ngày này dù muốn lắm cũng chẳng được ăn, và tép rang khế là một món ăn như vậy. Con tép khó sơ chế, lại ít chất hơn tôm nên họa hoằn lắm, bà nội trợ hiện đại mới nghĩ đến món ăn ngày xưa ấy.
Vị mặn của tép, vị chua của khế, chút cay cay của tiêu của ớt vẫn còn là hương vị ám ảnh rất nhiều người.
Muối lạc, muối vừng
Chừng đôi chục năm trước, trong bếp nhà nào cũng có lọ muối lạc, muối vừng dành ăn cùng cơm. Bữa sáng qua loa, bát cơm muối vừng đã là chắc dạ. Hạt lạc rang giòn bùi, giã giập, trộn cùng chút muối cho đậm đà hay thìa vừng rang thơm lừng, đưa vào miệng nghe tí tách đều có thể khiến một đứa trẻ biếng ăn chén ngon lành hết bát cơm nhỏ mẹ đơm. Ngày nay, muối vừng thường dùng để chấm rau củ quả luộc. Cũng có hôm cơm "mặn" vì có đạm, lại chỉ thèm vị mặn của chút muối lạc, muối vừng.
Nay bữa cơm đẹp mắt, ngon miệng hơn xưa bội phần nhưng vị mặn mòi lại nhạt nhòa mất mát. Các mẹ nội trợ còn đang bàn tán xôn xao về nước mắm công nghiệp rặt hóa chất hại người, đâu mấy người còn thiết tha vị mặn chát từ quá khứ...
K.H
