Lâm Đồng: Thăng trầm cây hồng D'Ran

Nguồn tin: Báo Lâm Đồng

Cây hồng ăn trái bén rễ trên đất D’Ran, Đơn Dương (tỉnh Lâm Đồng) từ thuở khai thiên lập địa. Với lợi thế về khí hậu, thổ nhưỡng, cây hồng ăn trái D’Ran sinh trưởng, phát triển tốt, năng suất cao và chất lượng đặc trưng. Thời “hoàng kim”, cây hồng D’Ran đã cho thu nhập cao và trở thành cây “Xóa đói giảm nghèo” cho người dân nơi đây. Thế nhưng, qua thời gian, cây hồng trên đất D'ran lúc thăng, lúc trầm và có nguy cơ dần mai một.

Hồng ăn trái được trồng lâu năm trên đất D'ran

Theo thống kê của cán bộ khuyến nông thị trấn D’Ran, huyện Đơn Dương, hiện nay, trên địa bàn có khoảng 999 ha diên tích cây hồng ăn trái. Cây hồng ở D’Ran chủ yếu được trồng từ lâu và trồng xen với các loại cây trồng khác hoặc trồng ở những địa hình đồi dốc, thung lũng. Trải qua nhiều năm, Đơn Dương có các loại giống hồng phổ biến được đặt tên theo vườn hồng của chủ vườn như Hồng vuông “Tám Hải”, Hồng vuông “Đồng”; Hồng “ Chín Nên”…; ngoài ra còn có các giống hồng như hồng trứng lóc, hồng trứng láng, hồng trứng cát, hồng trứng lửa… là tên hồng địa phương. Theo đánh giá của nông dân D’Ran thì hồng ăn trái là loại cây dài ngày, dễ trồng, dễ chăm sóc và ít sâu bệnh, chi phí đầu tư thấp năng suất cao. Trước đây, có thời điểm, hồng ăn trái là cây trồng chính của người dân nơi đây nhưng hiện nay chỉ là cây trồng xen hoặc trồng ở những địa hình khó canh tác các loại cây trồng khác.

Tuy là cây trồng rất phù hợp với thổ nhưỡng địa phương, cho năng suất cao nhưng người dân D’Ran vẫn không mặn mà với cây hồng ăn trái như trước đây do hiệu quả kinh tế không cao. Hiện nay, vào mùa thu hoạch hồng, người dân nơi đây chủ yếu bán cho các thương lái để tiêu thụ ở các tỉnh, thành trong nước với giá cả bấp bênh, đầu ra không ổn định. Chưa kể vào mùa hồng chín rộ, thương lái thường ép giá nhưng người dân vẫn phải bán vì hồng không thể để chín quá trên cây. Hiện nay, những vườn hồng ăn trái ở D’Ran chủ yếu trồng tập trung ở các tổ dân phố như Lâm Tuyền 1, 2; tổ dân phố Phú Thuận 1, 2, 3; Hòa Bình; thôn Ha Ma Sing… So với trước đây, diện tích trồng hồng ăn trái ở D’Ran đang ngày một giảm. Một số hộ dân đã chuyển đổi diện tích trồng hồng sang trồng rau màu hoặc một số giống cây ngắn ngày khác.

Gia đình anh Dương Văn Vũ ở tổ dân phố Lâm Tuyền 2, thị trấn D’Ran hiện đang có diện tích hơn 1 ha hồng ăn trái trồng xen giữa vườn cà phê và chuối Laba. Anh cho biết, thông thường thì chỉ chăm sóc bón phân cho cà phê, cây chuối còn cây hồng thì rất ít chăm sóc. Hàng năm, nếu bán được giá với diện tích 1 ha hồng gia đình anh thu về khoảng 50 triệu đồng. Có những năm, hồng được mùa nhưng rớt giá nên gia đình anh cũng để hồng chín rụng trên cây cho chim chóc và dơi ăn chứ không thu hoạch. Hiện tại, nhiều hộ dân ở D’Ran cũng chỉ giữ lại ít cây hồng để ăn là chính chứ không đầu tư để thu hoạch và bán ra thị trường.

Tuy hồng ăn trái D’Ran đã được trồng lâu đời và chất lượng được người tiêu dùng ưa chuộng nhưng hiện nay vẫn chưa có thương hiệu trên thị trường. Nhiều hộ dân D’Ran hiện nay vẫn bảo vệ những vườn hồng không phải vì thu nhập mà là muốn lưu giữ cây trồng truyền thống. Những năm gần đây, có một tín hiệu vui để hồi sinh cây hồng ăn trái D’Ran đó là nhiều cơ sở chế biến hồng treo gió theo công nghệ Nhật Bản ở Đà Lạt. Từ đó đã “chắp cánh” cho những trái hồng Đà Lạt và vùng phụ cận, trong đó có hồng D’Ran “bay xa” hơn. Với công nghệ hồng treo gió, các cơ sở thu mua sản phẩm hồng tươi với số lượng lớn và giá cả ổn định nên người trồng hồng có thu nhập cao hơn. Bên cạnh đó, một số hộ dân ở D’Ran đang tiến hành ghép các loại giống hồng mới (hồng ủ hơi) để chất lượng trái hồng ngon hơn, năng suất hơn và đem lại giá trị kinh tế cao hơn. Hiện nay, hồng D’Ran đang vào vụ thu hoạch, giá bán tại vườn tùy từng loại hồng giá dao động từ 6 ngàn đồng đến 20 ngàn đồng/kg. Theo người dân D’Ran, khi mùa hồng chín rực trên cây, những vườn hồng nơi đây cũng thu hút rất nhiều du khách tìm đến tham quan, chụp ảnh và mua về làm quà. Đây cũng là một tín hiệu tốt để có thể mở ra dịch vụ du lịch vườn hồng, tạo thêm thu nhập cho người dân địa phương.

Lãnh đạo thị trấn D’Ran cho biết, hiện nay, chính quyền địa phương cũng đang tuyên truyền, vận động để duy trì diện tích cây hồng ăn trái, một cây trồng truyền thống của địa phương. Bên cạnh đó, chính quyền cũng đang làm hồ sơ để đề nghị cấp thương hiệu cho cây hồng D’Ran.

DUY NGUYỄN - BÍCH TỚI

Khánh Hòa: Nhân rộng các sáng kiến kỹ thuật

Nguồn tin:  Báo Khánh Hòa

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật (KH-KT) tỉnh Khánh Hòa vừa tổ chức hội thảo phổ biến một số sáng kiến kỹ thuật của hội thi Sáng tạo KH-KT cho các sở, ngành, hội nông dân các cấp trên địa bàn tỉnh.

Các sản phẩm được giới thiệu của các tác giả, nhóm tác giả thuộc nhiều thành phần khác nhau, nhưng lĩnh vực được nhiều đại biểu quan tâm nhất là cơ khí và nông nghiệp. Đa số các sản phẩm ở lĩnh vực này đều thể hiện được tính sáng tạo, ứng dụng thực tế trong sản xuất, chăn nuôi, đem lại hiệu quả thiết thực và có khả năng nhân rộng.

Ông Võ Văn Được chăm sóc đàn vịt.

Ông Võ Văn Được (xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm) - tác giả sản phẩm “Nuôi vịt đồi cát kết hợp nghe nhạc đạt hiệu quả cao” cho biết, không phải ngẫu nhiên gia đình ông đầu tư nuôi vịt với số lượng lớn trên đồi cát, trong khi vịt là loài thủy cầm nuôi dưới nước. Trước khi nuôi, ông đã nghiên cứu khá kỹ, từ khâu làm chuồng trại, thức ăn, cách chăm sóc cho đến thị trường tiêu thụ. Sau thời gian nuôi, vịt thích nghi tốt, đặc biệt người dân rất thích ăn loại vịt nuôi trên đồi cát. Thấy hiệu quả, hàng năm, gia đình ông đều nuôi tăng lên và đến nay đã có đàn vịt 6.000 con. Hiện nay, trung bình mỗi ngày, gia đình ông xuất bán từ 50 - 100 con vịt thương phẩm, thu được 5 - 7 triệu đồng. Nói về việc nuôi vịt kết hợp nghe nhạc, ông Được kể, một lần tình cờ đang cho vịt ăn, ông mở nhạc bằng điện thoại, thấy đàn vịt chú ý đến tiếng nhạc phát ra. Từ đó, mỗi lần cho vịt ăn, ông đều mở nhạc và theo dõi phản ứng của vịt. Ông thấy tiếng nhạc kích thích vịt ăn nhiều hơn nên lớn nhanh hơn trước, rút ngắn thời gian xuất bán. Trước đây, nuôi một con vịt mất từ 3,5 - 4 tháng, nay chỉ từ 2,5 - 3 tháng có thể xuất bán, trọng lượng bình quân 2,5kg/con, trừ chi phí ông lãi khoảng 35.000 đồng/con. Trung bình mỗi năm, gia đình ông thu lãi gần 1 tỷ đồng.

Với sản phẩm “Máy cày tay một bánh”, tác giả Nguyễn Thí (xã Cam Hiệp Bắc, huyện Cam Lâm) cho biết, gia đình ông chủ yếu làm nông nghiệp, trồng các loại cây: mì, mía, xoài… Vào mùa vụ, ông thường dùng bò để cày đất. Tuy nhiên, bò cày chậm và không cày hết cuối rãnh, phải sử dụng nhiều nhân công, tốn chi phí sản xuất. Từ thực tế đó, ông tìm hiểu thông tin và bắt tay vào nghiên cứu. Ông tận dụng những vật liệu sẵn có, dễ mua tại địa phương như: máy nổ hiệu Honda, nhông chuyền, bánh máy cày, ốc tăng, giảm, dây sên, lưỡi cày... lắp ráp thành chiếc máy cày một bánh với các chức năng cày rãnh, xốc hàng, làm cỏ… Chi phí lắp ráp một chiếc máy cày một bánh có giá khoảng 10 triệu đồng. Máy cày nhanh gấp 2,5 lần so với bò cày; đặc biệt cày xong chỉ cần vệ sinh sạch sẽ, không phải mất công chăm sóc như nuôi bò cày. Ông không chỉ sử dụng máy để cày đất cho gia đình mà còn giúp các hộ dân lân cận.

Chia sẻ về sản phẩm “Cải tiến kỹ thuật nuôi kỳ tôm bằng thức ăn rau quả chín”, tác giả Đinh Văn Hiệp (xã Vạn Phú, huyện Vạn Ninh) cho biết, kỳ tôm là loài bò sát sống hoang dã trong tự nhiên nên thích ăn các loại như: trứng dế, giun đất, sâu non, cá, tôm, thằn lằn… làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, chi phí đầu tư cao. Chưa kể, môi trường nuôi bán tự nhiên nên khâu vệ sinh cho kỳ tôm hạn chế, ao nước không sạch, kỳ tôm thường bị viêm mắt, thất thoát lớn, ít hiệu quả. Từ hạn chế đó, ông chuyển từ nuôi bán tự nhiên sang đầu tư xây chuồng và cải tiến nuôi bằng thức ăn rau quả nấu chín. Ông dùng các loại rau, củ, quả như: Bầu, bí đỏ, cà, đu đủ, su hào, dưa leo, mướp phối trộn thêm phổi heo nấu chín làm thức ăn cho kỳ tôm. Ưu điểm của phương pháp này là kỳ tôm chóng lớn, hạn chế dịch bệnh, thức ăn tại chỗ, dễ kiếm, chi phí thấp, dễ vệ sinh thức ăn thừa, không gây ô nhiễm môi trường. Theo tính toán của ông Hiệp, nếu nuôi bằng thức ăn nấu chín với quy mô 1.000 con, mỗi vụ thu hoạch lãi 37,5 triệu đồng, cao hơn thức ăn sống 20 triệu đồng…

Ngoài 3 mô hình trên, hội thảo còn ghi nhận thêm 3 sản phẩm, sáng kiến: “Cải tiến máy gặt đập liên hợp hiệu Kubota - DC60”, tác giả Nguyễn Dăng (thị trấn Vạn Giã, huyện Vạn Ninh); “Cải tiến máy tuốt lúa thành máy hốt lúa vô bao bì”, tác giả Phan Quang Mai (xã Suối Cát, huyện Cam Lâm); “Ứng dụng phối trộn chất thải bùn cá và bèo tây làm thức ăn nuôi giun quế”, tác giả Lê Ngọc Thạch (Trung tâm Khuyến nông tỉnh). Các sản phẩm này đều đạt giải tại hội thi Sáng tạo KH-KT tỉnh. Các đại biểu đề nghị, liên hiệp hội tiếp tục phổ biến, chuyển giao, ứng dụng công nghệ rộng rãi hơn nữa cho người dân trên địa bàn tỉnh.

Theo bà Nguyễn Thị Hòa - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH-KT tỉnh, hầu hết các sản phẩm, mô hình có tính chất KH-KT cao và đang được áp dụng, giải quyết được những vấn đề bức xúc, phát sinh trong thực tế lao động sản xuất, mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân. Liên hiệp hội tiếp tục phổ biến, nhân rộng những giải pháp này để người dân có thể áp dụng có hiệu quả, phục vụ phát triển kinh tế của tỉnh.

CÁT ĐAN

Cảnh báo mùa tiêu chết

Nguồn tin: Báo Bình Phước

Năm 2016, toàn tỉnh Bình Phước có 16.452 ha hồ tiêu. Đây cũng là thời điểm huy hoàng hồ tiêu được mệnh danh là vàng đen. Bất chấp khuyến cáo từ các nhà khoa học, người người, nhà nhà thi nhau trồng tiêu. Chỉ trong năm 2016, diện tích hồ tiêu tăng 726 ha, nâng tổng diện tích hồ tiêu cả tỉnh lên 17.178 ha. Giá hồ tiêu những năm gần đây liên tiếp giảm, nhiều nhà vườn không còn vốn để đầu tư phân bón, thuốc trị bệnh dẫn đến tiêu chết hàng loạt. 523,1 ha hồ tiêu của tỉnh bị nhiễm bệnh ở mức độ trên 70% trong niên vụ 2017-2018 là lời cảnh báo cho nông dân trồng tiêu trước khi mùa mưa kết thúc.

NHỮNG MÙA TIÊU ĐI...

Niên vụ 2018-2019, 2,5 ha hồ tiêu 8 năm của gia đình bà Nguyễn Thị Liên ở ấp Thanh Sơn, thị trấn Thanh Bình, huyện Bù Đốp cho năng suất 13 tấn. Thế nhưng dự báo mùa vụ năm nay, năng suất vườn tiêu của gia đình bà có thể giảm hơn một nửa. Bà Liên cho biết, nguyên nhân chính khiến năng suất giảm là do giá hồ tiêu xuống thấp nên gia đình không đầu tư phân bón cũng như thuốc bảo vệ thực vật như những năm trước. Không chỉ năng suất giảm, một số nọc tiêu trong vườn đang bị vàng lá, khô cành, tháo lóng, biểu hiện của bệnh chết nhanh, chết chậm đã xuất hiện.

Dự báo năng suất vườn tiêu 2,5 ha của hộ bà Nguyễn Thị Liên ở ấp Thanh Sơn, thị trấn Thanh Bình, huyện Bù Đốp sẽ giảm hơn 50% do thiếu đầu tư phân bón và sự tác động của thời tiết

Bù Đốp hiện có 4.468 ha hồ tiêu, chiếm 26,1% tổng diện tích hồ tiêu trên địa bàn toàn tỉnh. Cuối mùa mưa, đầu mùa khô năm 2019, toàn huyện Bù Đốp có 110 ha hồ tiêu nhiễm bệnh, trong đó 41,1 ha nhiễm bệnh ở mức độ trên 70% và 46,2 ha nhiễm bệnh từ 30-70%. Năm 2018, toàn tỉnh có 523,1 ha tiêu bị chết, chủ yếu do bệnh chết nhanh, chết chậm. Từ khi trồng đến lúc bắt đầu cho thu hoạch và rơi vào tình trạng chết nhanh, chết chậm không thể cứu chữa phải mất ít nhất 3 năm. Trong 3 năm ấy, người dân đầu tư thấp nhất cũng khoảng 200 triệu đồng/ha. 523,1 ha hồ tiêu bị chết trong năm vừa qua đồng nghĩa với người trồng tiêu trên địa bàn toàn tỉnh mất trắng 104 tỷ đồng.

Bình Phước hiện có trên 16.987 ha hồ tiêu, giảm 191 ha so với năm 2018. Mưa tắt, nắng lên là hồ tiêu dễ rơi vào tình trạng vàng lá, tháo lóng, bỏ nọc rồi chết hàng loạt mà người trồng tiêu hay gọi là bệnh chết nhanh, chết chậm. Bình quân mỗi năm có ít nhất cả trăm héc ta hồ tiêu chết vì căn bệnh này. Dù biết nguyên nhân gây nên loại bệnh này do nấm phytophthora và fusarium nhưng ít ai biết được khởi nguyên bệnh do nấm phytophthora và fusarium tấn công bộ rễ của hồ tiêu ngay từ trong mùa mưa. Tấn công xong bộ rễ cũng là lúc mùa khô đến khiến cây tiêu không còn đường cung cấp chất dinh dưỡng dẫn đến chết nhanh hoặc chết chậm. Tùy theo mức đầu tư của nhà vườn, mỗi héc ta hồ tiêu từ khi trồng đến lúc thu hoạch phải mất từ 200-300 triệu đồng, thậm chí 500 triệu đồng. Nhiều nhà vườn không nắm được nguyên nhân cơ bản của bệnh chết nhanh, chết chậm nên mua thuốc bảo vệ thực vật về phun, tưới cho vườn tiêu. Thế nhưng càng phun, tưới thuốc thì hồ tiêu càng chết nhanh hơn và người trồng lại mất thêm khoản chi phí cho tiền công, thuốc bảo vệ thực vật có khi lên cả trăm triệu đồng nhưng vẫn không thể cứu được vườn.

1 ĐỒNG PHÒNG HƠN 10 ĐỒNG CHỮA

Theo các nhà nông học, có 4 nguyên nhân cơ bản khiến hồ tiêu chết hàng loạt. Trước tiên là do cách trồng hồ tiêu thấp hơn mặt đất dẫn đến ẩm độ cao, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phytophthora và fusarium phát tán trên diện rộng. Thứ hai, nhà vườn thường chủ quan không triệt tiêu hay cách ly ngay từ đầu những nọc tiêu mắc bệnh. Thứ ba, không chủ động phòng bệnh và cuối cùng là do thiếu đầu tư phân bón hoặc bón phân không cân đối dẫn đến hồ tiêu thiếu sức đề kháng, tạo điều kiện cho nấm bệnh tấn công. Đặc biệt, trước thực trạng hồ tiêu mất giá như hiện nay, nhiều nhà vườn thiếu đầu tư chăm sóc dẫn đến không ít vườn bị chết hàng loạt. 523,1 ha hồ tiêu trên địa bàn toàn tỉnh bị chết trong năm vừa qua là minh chứng rõ ràng nhất.

Dự báo năng suất vườn tiêu 2,5 ha của hộ bà Nguyễn Thị Liên ở ấp Thanh Sơn, thị trấn Thanh Bình, huyện Bù Đốp sẽ giảm hơn 50% do thiếu đầu tư phân bón và sự tác động của thời tiết

Kỹ sư Đỗ Hữu Đức, chuyên viên Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bù Đốp cho biết: Có một thực tế vừa mừng nhưng lại vừa lo hiện nay là người dân thường tập trung vào phương pháp hữu cơ, ít quan tâm đến tỷ lệ phân bón vô cơ dẫn đến vườn tiêu mất cân đối về dinh dưỡng. Đặc biệt, phân bón vô cơ còn là giải pháp tối ưu để nâng cao năng suất cây trồng nếu sử dụng đúng liều lượng. Do vậy, song song với phương pháp hữu cơ, nhà vườn cần phải sử dụng phân bón vô cơ ở mức độ hợp lý, không chỉ giúp vườn cây phát triển cân đối dinh dưỡng để kháng bệnh mà còn nâng cao năng suất cây trồng. Tiếp theo là thay đổi cách trồng từ phương pháp đào hố âm dưới mặt đất sang cách trồng nổi. Phòng bệnh ngay từ mùa mưa là giải pháp hữu hiệu nhất để giúp hồ tiêu cũng như các loại cây trồng khác tránh được dịch bệnh do nấm phytophthora và fusarium gây nên.

Tiến sĩ nông học Nguyễn Văn Bắc, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bù Đốp cho rằng, nhà nông đầu tư 1 đồng cho việc phòng trừ dịch bệnh sẽ tốt hơn phải bỏ ra 10 đồng để chữa bệnh.

Đông Kiểm

Châu Thành (An Giang): Trồng nấm ăn theo hướng công nghệ cao

Nguồn tin: Báo An Giang